Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum

2.1.1 Verschil tussen projectgebied en 'plangrens inpassingsplan'

De plangrens van het Provinciaal Inpassingsplan (PIP) is niet hetzelfde als de grens van het projectgebied. Het projectgebied waarbinnen maatregelen worden getroffen en onderzoeken zijn uitgevoerd, beslaat een groter oppervlak dan het PIP. In het PIP worden alleen de gebieden meegenomen waar in planologisch-juridische zin een wijziging plaatsvindt. In onderstaande afbeelding is de plangrens van het PIP aangegeven.

2.2.1 Landschap

De Oude Maasarm is deel van het stroomgebied van de Zandmaas. In dit traject, tussen de ongestuwde Grensmaas en de bedijkte Maas, met name bij Broekhuizen, stroomt de Maas door een smal dal. De Maas wordt hier op beide oevers geflankeerd door trapsgewijs oplopende zandgronden, de zogenaamde Maasterrassen. Hoe verder van de Maas af gelegen, hoe hoger het terras ligt en des te langer geleden hier de rivier stroomde. Iedere terrasrand verder van de Maas af vormt een stap terug in de tijd. De laagste terrassen kunnen nog steeds overstromen. De hogere, oudste terrassen zijn door de stijging van het gebied enerzijds, en door het insnijden van de Maas anderzijds buiten het bereik van de rivier komen te liggen. Kenmerkend voor de Zandmaas is de aanwezigheid van Maasduinen. Deze opgewaaide zandduinen ontstonden tijdens de laatste ijstijd, zo'n 11.000 jaar geleden. Onderstaande figuur toont de opbouw van de Maasterrassen:

Het middelste terras is ontstaan in het Pleistoceen en ligt in het plangebied rond de 15 á 20 meter NAP. Het is een brede oude Maasbedding, waar de Maas de grote meanders zoals het Schuitwater en het Kaldenbroek achterliet. Doordat de Maas zich steeds dieper in het landschap insnijdt, is het middelste terras voor een groot deel buiten bereik van de rivier komen te liggen. Op het middelste terras liggen daarom ook de meeste dorpen in het Maasdal zoals Grubbenvorst, Broekhuizen en Meerlo.

Het laagste terras is ontstaan in de laatste koude periode in het Pleistoceen en ligt in het plangebied rond de 13 á 15 meter. Ongeveer 2 á 3 meter boven de rivier. Toen het terras werd gevormd had de Maas vele lopen. Dit vlechtende rivierpatroon maakt het laagste terras reliefrijk. Het wordt gekenmerkt door geulen afgewisseld met hoger gelegen ruggen. Het laagste terras overstroomt snel. Daarom liggen hier van oorsprong weinig nederzettingen en is bewoning beperkt tot de hogere ruggen tussen de stroomgeulen. Dekzanden en stuifduinen zijn andere opvallende fenomenen in het plangebied. Deze bedekken grote delen van het middelste terras. Deze zandpakketten en heuvels ontstonden tijdens de laatste koude periode, 10.000 jaar geleden. Die koude periode veranderde een groot deel van Nederland korte tijd in een poolwoestijn. Grote droogte, een gebrek aan vegetatie en stormachtige westenwinden zorgden voor grote zandverstuivingen. Vanuit het westen bereikte dikke pakketten dekzand de Maas en vanuit de Maasbedding waaiden hoge rivierduinen op.

In het plangebied zijn alle sporen van deze vroegere periodes nog te vinden. Afgezien van ingrepen op het gebied van waterbeheer is sprake van een nagenoeg onaangetaste, onvergraven ondergrond met terrassen, terrasranden en stuifduinen.

De Oude Maasarm

De hogere gronden in het plangebied maken deel uit van het middelste terras. Dit voor Europa bijzondere terrassenlandschap met rivierduinen wordt in het plangebied doorsneden door een 10 kilometer lange natuurlijke nevengeul op de westelijke Maasoever. In deze nevengeul staat bij normale Maaswaterstanden geen Maaswater. Bij hoogwater stroomt de Oude Maasarm van nature mee. Het ontstaan van deze geul hangt samen met de hooggelegen gronden aan de oostelijke oever (Maasduinen/Hamert). Die beperken de ruimte voor Maaswater op de oostelijke oever dusdanig dat de Maas waarschijnlijk een natuurlijke overloopgeul op de westelijke oever vormde.

2.2.2 Bodem

De Oude Maasarm is duidelijk herkenbaar in het landschap aanwezig als laaggelegen zone. De grote variatie onder invloed van de Maas, hoogteligging en waterhuishouding in het gebied hebben gezorgd voor een grote variatie in bodemtypen. Het plangebied is aardkundig bijzonder doordat zich op korte afstand van elkaar forse reliefverschillen en verschillende morfologische patronen voordoen. Veen, leem, jonge rivierklei, kleiig rivierzand, stuifzand en grind kunnen van plaats tot plaats in uiteenlopende gradientsituaties voorkomen.

In het verleden kon de Maas tijdens ijstijden het karakter hebben van een snelstromende grindrivier, daarom vinden we in de ondergrond naast zand ook veel grind. Nu heeft de Zandmaas een gering verval (ongeveer 9 cm per km bij hoog water over dit riviertraject) en wordt vooral zand en klei afgezet.

Onderstaande figuur geeft de verschillen in bodemhoogte aan:

2.2.3 Water

De Maas

De Maas is een echte regenrivier (er is geen constante aanvoer van smeltwater zoals in de Rijn)en heeft van oudsher zeer variabele waterstanden. Het overgrote deel van het Maaswater komt uit de Ardennen waar door de slecht doorlatende stenige bodem er een tamelijk geringe buffercapaciteit is. In tijden van hoogwater kan er meer dan 3000 m³/s door de rivier stromen en lopen grote delen van het Maasdal onder water. In extreem droge periodes kan de afvoer afnemen tot 50 m³/s en viel de rivier van oorsprong vrijwel droog. Omdat de Zandmaas vanwege lage waterstanden regelmatig onbevaarbaar was zijn in het begin van de vorige eeuw stuwen aangelegd. De rivier kent daardoor een kunstmatig hoog stuwpeil. Dit stuwpeil is vergelijkbaar met de waterstand die de Maas van nature zou hebben bij een afvoer van 1000 á 1200 m³/s. Als de afvoer groter wordt, hebben de stuwen ook geen zin meer en worden deze gestreken.

De oude Maasarm

De Oude Maasarm vormt vanwege haar ligging en lengte een unieke laagte in het terrassenlandschap. De Oude Maasarm ligt dermate laag dat deze bij hoogwaters vanuit de haven van Wanssum relatief snel instroomt. Bij een verdere stijging van de waterstanden stroomt het water ook via de opening bij Blitterswijck de Oude Maasarm in. Vanaf het moment dat het Maaswater bij Ooijen instroomt, fungeren Blitterswijck en Wanssum als uitstroomopeningen van de dan meestromende Oude Maasarm.

DGR kades

In het kader van de Deltawet Grote Rivieren (DGR) zijn bij Blitterswijck en langs de Ooijenseweg tussen Broekhuizenvorst en Ooijen kort na het hoogwater van 1995 twee groene DGR kades aangelegd. Daardoor werden dorpen als Blitterswijck en Ooijen beschermd tegen Maashoogwaters door afsluiting van de bovenstroomse verbinding tussen de Oude Maasarm en de Maas Bij hoogwaterfase 1a (bij waterstanden hoger dan 1750 m³/s) wordt een derde, mobiele kade opgebouwd langs de Bergsboslaan en Pluisbergweg. Deze drie kades sluiten aan op hoger gelegen gronden in het gebied. Tezamen met de hoge grond vormen de kades een kadering die het bekade gebied een bescherming van 1:40 á 1:50 jaar geeft. De afsluiting van de oude Maasarm, en de daarmee gepaard gaande opstuwing in de Maas bij hoog water is voor het waterbeheer op de langere termijn problematisch env vormt de primaire aanleiding voor de gebiedsontwikkeling.

Het dal van de Groote Molenbeek (inclusief Meerlo en Wanssum) valt niet binnen deze kadering maar profiteert wel van de afsluiting van de Maasarm met de kade langs de Ooijenseweg. Om toch het centrum van Wanssum en het bedrijventerrein te beschermen zijn ook daar kades aangelegd, evenals in Geysteren en Broekhuizenvorst.

Onderstaande figuur toont de ligging van primaire waterkeringen in het dijkringgebieden. Uit deze figuur wordt duidelijk dat de in de waterwet vastgelegde dijkringgbieden niet overeenkomen met de daadwerkelijk door de DGR kades bechermde gebieden.

Onderstaande figuur toont de bestaande waterlopen in het plangebied:

2.2.4 Natuur

De Oude Maasarm bij Ooijen en Wanssum is een van oorsprong uitgestrekt moeras- en veengebied geflankeerd door bos dat bij tijd en wijle onder invloed van de Maas stond. Het noordelijk deel van de Oude Maasarm valt samen met het dal van de Groote Molenbeek, een dynamisch gebied onder invloed van beek- en rivierdynamiek. De Oude Maasarm is her en der vrij diep in het landschap ingesneden en kent goed ontwikkelde natte kernen, met veel zeldzame, vaak aan kwel gebonden soorten. De oevers van de Maas overstromen frequent en kennen van oorsprong een grote soortenrijkdom. Verder kent het plangebied grote reliëfverschillen, verschillen in bodemtypen en tussen natte en droge condities. Deze bijzondere combinatie van eigenschappen heeft in het plangebied geleid tot een grote ecologische diversiteit (De Mars / Royal Haskoning, 2009). Het meest kenmerkende natuurgebied binnen het plangebied is het Sohr- Legeterbos bij Meerlo-Wanssum. Het bos is gelegen op het laagterras langs de steilrand in het overgangsgebied naar het deklandschap ten westen van de Maas. Door het optreden van kwel en een grote variatie in bodemtypen kent het gebied een grote ecologische diversiteit.

Uit een recentelijk uitgevoerd onderzoek (Ecologica, 2008) is gebleken dat binnen het plangebied diverse beschermde planten- en diersoorten voorkomen. Het plangebied vormt een mogelijke groeiplaats voor beschermde plantensoorten, zoals het Rapunzelklokje, Jeneverbes, Lange ereprijs, Wilde marjolein en Drijvende waterweegbree. Daarnaast wordt het gebied gebruikt door de Das, Vleermuizen en vermoedelijk door de Waterspitsmuis.

In het gebied zijn vogelsoorten als Buizerd, Groene specht, Zwarte specht, Steenuil en Kerkuil gesignaleerd. In het gebied komen de beschermde vissoorten Rivierdonderpad, Kleine modderkruiper, Bermpje en Bittervoorn voor.

Behalve het Sohr- en Legeterbos liggen binnen het plangebied een aantal verspreid liggende natte natuurgebiedjes:

• het Kapelaans Schuitwater ten oosten van Swolgen;
• het Megelsums Schuitwater ten zuidoosten van Meerlo;
• de vennen en broekbosjes ten noorden van de Kasteelweg;
• de Linkstraat ten noordoosten van camping het Karrewiel;
• het Geystersch Ven ten zuiden van Geijsteren.

Op de Geijsterenderheide, de Leeberg, de Nieuwlandse bossen, de Hooge Heide, de Galgenberg en de Tienraijsche- en Swolgenderheide is sprake van drogere, veelal beboste stuifzanden. De beekdalen van de Groote Molenbeek, de Oostrumsebeek en de Oude Maasarm, de Maas en het Maasdal hebben een landschappelijke en natuurwetenschappelijke waardevolle betekenis voor het plangebied.In het gebied komen kleine landschapelementen voor, zoals houtopstanden, houtwallen, bomenrijen en bomen, steilranden, oever- en watervegetatie en berm- en greppelvegetatie. Daarnaast kent het plangebied een aantal landschappelijk open gebieden, zoals ten noorden van Wanssum, ten noorden van Blitterswijck tot de provinciale weg Wanssum-Well en ten noordoosten van de Galgenberg.

Ten noordoosten van het plangebied ligt het Natura 2000-gebied Boschhuizerbergen, dat beschermd is onder de Habitatrichtlijn. Een voormalig deel van het landgoed Geijsteren is onderdeel van dit 278 ha grote gebied. Het Natura 2000-gebied ligt in het rivierduinenlandschap met arme zandgronden en sluit aan de noordoostzijde aan op de Oude Maasarm. Droog stuifzandgebied met naaldbos, droge heide, jeneverbesstruwelen en vennen zijn de kenmerkende natuurwaarden van dit gebied. Aan de overzijde van de Maas ligt het Natura 2000-gebied Maasduinen, dat onderdeel uitmaakt van het rivierduinencomplex ten oosten van de Maas, tussen de plaatsen Gennep en Venlo. Het gebied kent een rijke afwisseling van bossen, droge en natte heiden, veentjes, vennen en stuifzanden.

Onderstaande figuur toont de ligging van de natuurgebieden:

Onderstaande figuur toont het plangebied in relatie tot de omliggende Natura 2000-gebieden:

2.2.5 Archeologie en cultuurhistorie

In het plangebied liggen op korte afstand van elkaar voedselrijke grond, nabijheid van water en de aanwezigheid van hoge gronden. Al in het verre verleden waren dit bekende vestigingsplaatsen en het gebied kent dan ook een lange bewoningsgeschiedenis. De waterhuishouding, hoogteligging en de aanwezigheid van de Maas verklaren voor een belangrijk deel de bewoningsgeschiedenis, het landgebruik en de infrastructuur. De invloed van het (Maas)water heeft de ontwikkelingen van dit gebied tegelijkertijd altijd sterk bepaald en beperkt. Daardoor is er hier nog een onaangetast kleinschalig landschap waar reliëf en waterhuishouding nog altijd bepalend zijn voor het landgebruik.

2.2.6 Infrastructuur

De provinciale weg N270 doorkruist Wanssum van oost naar west en is de belangrijkste ontsluitingsweg naar Venray (en de A73) en de brugverbinding over de Maas naar Well (en de N271). De provinciale weg is gereconstrueerd en van een rotonde voorzien op de kruising met de provinciale weg N554 naar Blitterswijck- Meerlo. Wanssum is met de omringende dorpen verbonden door wegen die aansluiten op deze provinciale weg. Vanuit Wanssum loopt de Blitterwijckseweg/Ooijenseweg via Blitterswijck en Ooijen richting Broekhuizenvorst en Broekhuizen. Deze weg doorsnijdt het gehele plangebied. Via de Helling is Wanssum verbonden met Meerlo. Deze weg doorsnijdt het Maas- en beekdal via Moleneind. Daarnaast kent het gebied een aantal fiets- en wandelpaden.

Kades

Doordat de oevers van de Zandmaas hoog liggen boden deze een natuurlijke bescherming tegen hoogwaters. De Zandmaas wordt daarom ook wel de ‘onbedijkte Maas’ genoemd. Deze situatie is sinds 1996 veranderd. Sinds die tijd zijn kades geïntroduceerd in het plangebied. In 2005 zijn de Maaskades onder de Wet op de Waterkering (nu Waterwet) gebracht en hebben nu de status van primaire waterkering. De kadetracés sluiten aan op gebieden die hoog genoeg liggen (‘hoge grond’). De waterkeringen en hoge grond vormen samen dijkringen, gebieden omsloten door kades of hoge grond waar een bepaald beschermingsniveau tegen hoogwater geldt. (Toekomstige) kadetracés en dijkringen vormen belangrijke elementen in de netwerklaag omdat dit ook invloed heeft op de ligging van (evacuatie-)wegen en bruggen.

2.2.7 Landbouw

Bepalend voor het grondgebruik in de Oude Maasarm was en is de waterhuishouding en grondsoort. Het gebied kent sinds jaar en dag een kleinschalig en gevarieerd landbouwkundig gebruik. Zo’n twee eeuwen geleden waren in de geul ter hoogte van Ooijen uitgestrekte moerassen te vinden, waar veen werd gewonnen (Habiforum, 2006). De vochtige beekdalen en de Oude Maasarm waren mogelijk in gebruik als grasland. De hogere gronden werden zoveel mogelijk gebruikt als akkers. De landbouw die lange tijd in en grenzend aan de Oude Maasarm plaatsvond, is marginaal te noemen, door de veelal natte condities.

In de Oude Maasarm kunnen in de huidige situatie drie agrarische gebieden worden onderscheiden. Het zuidelijke deel, grotendeels in eigendom van ontgronders (evenals de hoogwatergeul Ooijen) bestaat uit gras- en akkerland. Het middendeel van de Oude Maasarm bestaat van oudsher uit natte grond met marginale agrarische activiteit. Het noordelijke deel (dal van de Groote Molenbeek) is momenteel volledig agrarisch in gebruik. Mede vanwege de jaarlijkse inundatie van deze gronden door de Maas, bestaat het gebruik hier vooral uit grasland De hoogwatergeul Wanssum bestaat voor ca. de helft uit grasland, de andere helft wordt gebruikt voor akkerbouw. Het grondgebruik in het gebied voor de hoogwatergeul Ooijen wordt gekenmerkt door grootschalige akkerbouw, grasland en in mindere mate door boomteelt.

2.2.8 Kern Wanssum

Wanssum ontwikkelde zich sinds het begin van de vorige eeuw van een klein dorpje tot een industrieel en logistiek centrum van regionale betekenis. Het huidige dorp Wanssum wordt door de doorgaande provinciale weg, die de ontsluiting vormt naar Venray / snelweg A73 en de brugverbinding over de Maas naar Well/N271, in tweeën gedeeld. De (jacht)haven deelt het gebied in oost-westelijke richting op. De verkeersaantrekkende werking van de regionale haven en de groei van deze haven zetten de leefbaarheid van het dorp verder onder druk. Deze functies hebben het dorp Wanssum laten groeien, maar hierdoor mist Wanssum ook ruimtelijke samenhang en worden mogelijkheden voor de vorming van een kern belemmerd. De ligging in het winterbed belemmert verdere groei.

De kleine kern heeft grootschalig gerelateerde bedrijvigheid in het noorden. De voormalige gemeente Meerlo-Wanssum heeft in het Masterplan ‘Het Nieuwe Wanssum’ een plan ontwikkeld voor de herstructurering van het dorp, doorgaande weg en haven- en industrieterrein om hiermee een afgestemd woningaanbod te creëren, de leefbaarheid te vergroten en bij te dragen aan de economische ontwikkeling van het dorp en de regio.

2.2.9 Recreatie en toerisme

Het plangebied heeft een kleinschalig, landelijk karakter, met veel groene en agrarische functies. Op korte afstand vinden we hier een rivierenlandschap, kwelgebieden, bossen en beekdalen. Het plangebied is omringd door bijzondere natuurgebieden, zoals het landgoed Arcen, de Hamert, landgoed Geijsteren en het Schuitwater. Dit maakt het gebied aantrekkelijk voor verschillende vormen van (verblijfs)recreatie.

Het gebied kent verschillende voorzieningen voor zowel dag- als verblijfsrecreatie. De voorzieningen in het gebied bestaan uit bungalow- of chaletparken, vier campings en enkele B&B’s en pensions.

De ligging aan het Pieterpad, de fiets- en wandelverbindingen, de aanwezigheid van de Maas, natuur en kastelen maken het een uniek gebied met een heel eigen karakter. Het gebied heeft een grote aantrekkingskracht op rustzoekers. De jachthaven Wanssum ligt in het centrum van het dorp en heeft hoofdzakelijk vaste ligplaatsen. De jachthaven wordt gebruikt door zeilers, waterskiërs, jetskiërs en een rondvaartboot. Naast de horecagelegenheid en de supermarkt zijn er weinig aanvullende voorzieningen aanwezig, zoals een detailhandel gericht op watersport. Hierdoor is de haven weinig aantrekkelijk voor passanten. Door zijn ligging deelt de jachthaven de dorpskern in tweeën op. De Maas en visvijvers zijn in gebruik bij de hengelsport. Daarnaast bevindt zich op de Maas een snelvaartzone voor jetskies en motorboten. Een aantal gebruikers beschikt over een stukje grond met eigen aanlegsteiger of botenhelling.

2.2.10 Haven- en industrieterrein

De haven van Wanssum en het omliggende bedrijventerrein is van groot belang voor de economische ontwikkeling van de regio Venray en voor de lokale en regionale werkgelegenheid. De haven van Wanssum vormt een onderdeel van het Logistiek Knooppunt Noord-Limburg en heeft als multifunctionele haven een veelzijdige overslagfunctie. Het haventerrein (53 ha bruto) biedt plaats aan ongeveer 40 bedrijven. Het terrein is intensief benut; al enige tijd is 0 ha uitgeefbaar. Verder kent het huidige haven- en industrieterrein haar beperkingen. Bestaande bedrijven worden belemmerd en begrensd in hun bedrijfsvoering doordat ze ingeklemd zitten tussen andere bedrijven, vanwege ontbrekende milieuruimte of omdat ze op de verkeerde plek zitten (wel/niet aan de kade). Een ander knelpunt is de verkeershinder, die wordt veroorzaakt door het vrachtverkeer over de N270. Daarnaast is sprake van zicht- en geluidshinder door bedrijfsactiviteiten voor het aan de overzijde gelegen Well. De overslaghaven is ook van groot belang voor de industriële en logistieke taakstelling van Venray. De containeroverslag in de haven is belangrijk voor de logistieke bedrijven op de bedrijventerreinen in Venray. De bulkoverslag in de haven van Wanssum is met name voor de veevoederindustrie van belang.

2.3.1 Gemeente Venray

De volgende ontwikkelingen zijn gelegen binnen de grenzen van de gemeente Venray:

• (Uitbreiding) Haven- en industrieterrein Wanssum
• Hoogwatergeul Wanssun

• Reactivering van de oude Maasarm waaronder de realisatie bredere doorstroomopening in het centrum van Wanssum
• Rondweg N270 inclusief brug over de haven
• Aanleggen keringen en dijken
• Verplaatsing schutterij

De Hoogwatergeul Wanssum, de Oude Maasarm, de Rondweg N270 en de uitbreiding van het haven- en industrieterrein Wanssum zijn grotendeel gelegen in het bestemmingsplan Buitengebied Oost. Onderstaand zijn de relevante uitsneden van de verbeelding opgenomen:

De gronden van de gebiedsontwikkeling welke in het plangebied van het bestemmingsplan Buitengebied Oost liggen hebben als vigerende bestemming voornamelijk agrarisch met waarden of natuur. De Maas heeft een waterbestemming. Daarnaast vigeren de dubbelbestemmingen 'Waarde-archeologie 1' of 'Waarde-archeologie 2'. Ook zijn er dubbelbestemmingen voor het stroomvoerend deel van het rivierbed, rivierbed en waterkeringen.

De huidige haven van Wanssum ligt in het bestemmingsplan "Haven- en industrieterrein Wanssum", tevens is ten dienste van de bedrijvigheid daar het bestemmingsplan "Zone industrielawaai bedrijventerreinen Haven Wanssun en Tienray" vastgesteld. Onderstaand zijn de uitsneden van beide bestemmingsplannen opgenomen:

Binnen dit bestemmingsplan zijn bedrijven en industrie toegestaan. Daarbij staat het huidige bestemmingsplan A-inrichtingen (grote lawaaimakers) toe en daarom is het industrieterrein ook geluidgezoneerd. Verder staat het bestemmingsplan hoge milieucategorieën toe (categorie 5/6).

2.3.2 Gemeente Horst aan de Maas

De volgende ontwikkelingen zijn gelegen binnen de grenzen van de gemeente Horst aan de Maas:

• Hoogwatergeul Ooijen;

• Reactivering Oude Maasarm en aanleg brugverbinding
• Aanleggen keringen en dijken

• Uitbreiding van het recreatieterrein en de aanleg van een jachthaven van Kasteelpark Ooijen

De Hoogwatergeul Ooijen is gelegen in het bestemmingsplan "Buitengebied 2009" Horst aan de Maas, waarvan hieronder een afbeelding is opgenomen:

Het gebied waar de hoogwatergeul Ooijen is gelegen in de bestemming agrarische doeleinden met de aanduiding ontwikkelingszone groen. Daarnaast zijn er enkele recreatieve bestemmingen (onder meer kasteel Ooijen). Ook de Oude Maasarm is grotendeels gelegen in de bestemming agrarische doeleinden met de aanduiding ontwikkelingszone groen.

Daar waar de Oude Maasarm is gelegen in het Groote Molenbeekdal vigeert de Beheersverordening Buitengebied Meerlo.

De binnen het verordeningsgebied gelegen gronden en bestaande bouwwerken mogen worden gebruikt overeenkomstig het bestaand gebruik. Daarnaast heeft het grootste gedeelte van de onbebouwde gronden in deze beheersverordening als besluitvlak Waterstaat - stroomvoerend rivierbed en/of Waarde - archeologie. De voor Stroomvoerend rivierbed aangewezen gronden zijn mede bestemd voor de bescherming en het behoud van de bergingscapaciteit van het rivierbed. De voor 'Waarde - archeologie' aangewezen gronden zijn mede bestemd voor de bescherming van archeologische waarden. Beide besluitvlakken zijn preferent boven het bestaande gebruik.

3.2.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR, maart 2012) is ruimte voor waterveiligheid benoemd als nationaal belang. Het Rijk is verantwoordelijk voor het integrale beheer van het hoofdwatersysteem en, samen met de waterschappen, verantwoordelijk voor de bescherming van Nederland tegen overstromingen. Het is belangrijk dat bij ruimtelijke plannen, waaronder ook stedelijke (her)ontwikkeling, rekening wordt gehouden met waterhuishoudkundige eisen op korte en lange termijn.

Het hoofdwatersysteem van Nederland bestaat uit de Noordzee, de Waddenzee, het IJsselmeer, het Markermeer, de Randmeren, de grote rivieren, de Zuidwestelijke Delta en de rijkskanalen.

Het beheer van het watersysteem is gericht op het meebewegen met natuurlijke processen waar het kan en het bieden van weerstand waar het moet. Naast preventie als primaire pijler bij de bescherming tegen overstromingen, is het waterveiligheidsbeleid ook gericht op het beperken van de gevolgen van overstromingen als gevolg van keuzes in de ruimtelijke planning en het op orde krijgen en houden van de rampenbeheersing (meerlaags veiligheid).

Het Rijk beschermt de primaire waterkeringen (dijken, dammen, kunstwerken en duinen) die in beheer zijn bij het Rijk evenals het kustfundament. Ook stelt het Rijk normen aan de primaire waterkeringen, ook die in beheer bij waterschappen. Daarnaast is de Planologische Kernbeslissing 'Ruimte voor de Rivier' expliciet benoemd in de structuurvisie. Deze blijft bestaan als uitwerking van de SVIR.

Om zorgvuldig ruimtegebruik te bevorderen, neemt het Rijk een 'ladder' voor duurzame verstedelijking op. Dit is verankerd in artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). In hoofdstuk 4 wordt voor wat betreft het haven- en industrieterrein ingegaan op de ladder voor duurzame verstedelijking.

3.2.2 Nationaal Waterplan 2009 - 2015

In december 2009 heeft het kabinet het Nationaal Waterplan 2009 - 2015 vastgesteld. Dit plan geeft op hoofdlijnen aan welk beleid het Rijk in de periode 2009 - 2015 voert om te komen tot een duurzaam waterbeheer. Het Nationaal Waterplan richt zich op bescherming tegen overstromingen, voldoende en schoon water en diverse vormen van gebruik van water. Ook worden de maatregelen genoemd die hiervoor worden genomen.

Het Nationaal Waterplan is de opvolger van de Vierde Nota Waterhuishouding uit 1998 en vervangt alle voorgaande nota's waterhuishouding. Het Nationaal Waterplan is opgesteld op basis van de Waterwet die met ingang van 22 december 2009 van kracht is. Op basis van de Wet ruimtelijke ordening heeft het Nationaal Waterplan voor de ruimtelijke aspecten de status van structuurvisie. In het Nationaal Waterplan is een eerste uitwerking gegeven aan het Deltaprogramma dat is opgesteld naar aanleiding van het advies van de Deltacommissie in 2008. Het Deltaprogramma is gericht op de verbetering van de veiligheid en de zoetwatervoorziening.

Momenteel is het Nationaal Waterplan 2016-2021 in voorbereiding.

3.2.3 Deltaprogramma

Het Deltaprogramma 2015 is op prinsjesdag 2014 aan het kabinet aangeboden. In het Deltaprogramma 2015 wordt een nieuwe normering voor de waterveiligheid ontwikkeld en uitgewerkt. De huidige, wettelijk verankerde overschrijdingskansnorm voor dijken wordt over enkele jaren vervangen door een overstromingskansnorm op basis van een risicobenadering, waarbij de kans op een overstroming en het gevolg van een overstroming beide in beeld worden gebracht. Het voorstel is om deze nieuwe aanpak gepaard te laten gaan met het uitgangspunt van een basisveiligheid (een kans van overlijden van niet meer dan 1 op 100.000 per jaar (10-5)) voor iedereen die woont of werkt in een gebied dat door dijken, duinen en dammen wordt beschermd. In sommige gebieden (met veel mensen en/of hoge economische waarden) kan de keus voor een hoger beschermingsniveau gewenst en economisch rendabel zijn. Hierdoor is ook meer maatwerk mogelijk, ook binnen een dijkring.

De maatregelen voor veiligheid zullen deels uit ‘klassieke’ dijkversterkingen bestaan en deels uit ruimtelijke oplossingen (Ruimte voor de rivier). De keuze is afhankelijk van de lokale situatie en de kosten en baten. Deze maatregelen worden onder andere uitgewerkt in het Deltaprogramma Rivieren, Voorkeursstrategien en Deltabeslissingen.

3.2.4 Beheer- en ontwikkelplan voor de Rijkswateren 2010 - 2015

Het Beheer- en ontwikkelplan voor de Rijkswateren 2010 - 2015 (BPRW) beschrijft het beheer van de rijkswateren voor de periode 2010 - 2015. Rijkswaterstaat voert het beheer van de rijkswateren uit. Het BPRW is opgesteld binnen de kaders van Europese richtlijnen, nationale wetgeving en nationaal beleid. Onderdeel van het BPRW is een gebiedsgericht Programma waarin de beheeropgaven vanuit het Waterbeheer 21e eeuw, de Kaderrichtlijn Water (KRW) en Natura 2000 zijn opgenomen.

Het BPRW werkt het beheer uit naar functies en gebieden. De functies zijn ingedeeld in drie groepen: basisfuncties (veiligheid, voldoende water en schoon en ecologisch gezond water), scheepvaart en gebruiksfuncties. Voorop staat de zorg voor een duurzaam en robuust systeem. Dat leidt tot de keuze om in het dagelijkse beheer prioriteit te geven aan de basisfuncties. De functie scheepvaart is apart benoemd, omdat het netwerkbeheer van het hoofdvaarwegennet een kerntaak van Rijkswaterstaat is. De andere gebruiksfuncties krijgen volgens de beheervisie ruimte voor zover de basisfuncties en de scheepvaartfunctie dat toelaten. Rijkswaterstaat wil gastheer zijn op het water en weegt – binnen zijn beheerverantwoordelijkheid, de beschikbare middelen en de bestaande kaders – nieuwe behoeften altijd af tegen bestaand gebruik.

Rijkswaterstaat zet in de komende planperiode vooral in op:

• Versterking van de veiligheid door: primaire keringen verder op orde te brengen, het nieuwe waterveiligheidsbeleid door te voeren, leggers voor de rijkswateren vast te stellen, te rapporteren over de afvoercapaciteit van de rivieren, de nieuwe normering in te voeren, de informatievoorziening aan het publiek te verbeteren en in gang gezette aanlegprogramma’s op tempo te realiseren.
• Een verantwoorde mix van voortzetting van bestaande afspraken over de waterverdeling (zoet water, verzilting), optimalisatie van de waterverdeling in het hoofdwatersysteem en voorbereiding op toekomstige besluitvorming over de voorziening van zoet water en bestrijding van verzilting na 2015.
• Realisatie van het maatregelenpakket voor Waterbeheer 21e eeuw, de KRW en Natura 2000. De KRW-doelen, die in het BPRW zijn vastgelegd, spelen ook een rol bij de toetsing van nieuwe activiteiten in en rond de rijkswateren.
• Het op basisniveau brengen van de onderhoudstoestand van de vaarwegen, modernisering van het verkeersmanagement van de scheepvaart en gerichte uitbreiding van de capaciteit van de vaarwegen om knelpunten aan te pakken, die verdere groei van de scheepvaart in de weg staan.
• Ondersteuning van de diverse gebruiksfuncties waar dat kan (waaronder recreatie), in combinatie met een accurate vergunningverlening en handhaving via het waterloket.
• Versterking van de toerusting voor incidenten en calamiteiten, onder meer door sluitende afspraken met andere overheden te maken, deskundig personeel en adequaat materiaal in te zetten, frequent en intensief te oefenen en voor een goede informatievoorziening te zorgen (onder andere via samenwerking met het KNMI).

Momenteel is het Beheer- en ontwikkelplan voor de Rijkswateren 2016 - 2021 in voorbereiding.

3.2.5 Beleidslijn Grote rivieren

De in 2006 vastgestelde Beleidslijn Grote Rivieren waarborgt de veilige afvoer en berging van rivierwater onder normale en onder maatgevende hoogwaterstanden. Tevens geldt dat het bieden van mogelijkheden voor ruimtelijke ontwikkelingen, binnen de randvoorwaarden die de veiligheid stelt, van belang is voor het behoud en de versterking van de ruimtelijke kwaliteit van het rivierbed. Voor de Beleidslijngrote rivieren gelden twee concrete doelstellingen:

• de beschikbare afvoer- en bergingscapaciteit van het rivierbed behouden;
• ontwikkelingen tegen gaan die de mogelijkheid tot rivierverruiming door verbreding en verlaging nu en in de toekomst feitelijk onmogelijk maken.

De beleidslijn verenigt twee sporen van beleid; de Waterwet en de Wet ruimtelijke ordening. Voor elke activiteit in het rivierbed is een vergunning in kader van de Waterwet nodig. Daarnaast is een goede afweging in het ruimtelijk spoor (structuurplannen en bestemmingsplannen (en dus ook inpassingsplannen)) noodzakelijk om te voorkomen dat er bestemmingsplancapaciteit ontstaat voor activiteiten die niet, of slechts onder bepaalde voorwaarden, zijn toegestaan. Doorwerking in het spoor van de ruimtelijke ordening voorkomt het afgeven van vergunningen voor activiteiten waarvoor de vergunning op grond van de Waterwet moet worden geweigerd. Een goede doorwerking van het beleid vereist een adequate coördinatie tussen de ruimtelijke ordening en de toepassing van de Waterwet.

3.2.6 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening

Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) is op 22 augustus 2011 vastgesteld. In dit besluit stelt het Rijk een aantal regels met betrekking tot de inhoud van bestemmings- en inpassingsplannen. Zo bevat het Barro regels ten aanzien van scheepvaartveiligheid en vrijwaringszones voor de rijksvaarweg, rivierbed en stroomvoerend deel van het rivierbed, primaire waterkeringen buiten het kunstfundament en het Nationaal Natuur Netwerk (voorheen EHS).

3.2.7 Bedrijven en milieuzonering

Bedrijfsactiviteiten kunnen hinder voor de (woon-)omgeving veroorzaken door lawaai, onaangename geuren, stof, trillingen, verkeers- en parkeeroverlast. Daarom is het nodig om bedrijfsactiviteiten (of andere functies die het leefmilieu belasten) op een aanvaardbare afstand van woningen of andere hindergevoelige functies te situeren, al dan niet gecombineerd met het treffen van speciale maatregelen. Voor de milieuzonering in dit plan is gebruik gemaakt van de publicatie 'Bedrijven en milieuzonering' (VNG, 2009).

In de publicatie worden bedrijfsactiviteiten ingedeeld in zes categorieën, variërend van lichte tot zeer zware milieuhinder. Per milieucategorie zijn richtafstanden tot hindergevoelige functies opgenomen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in twee gebiedstypen: een rustige woonwijk en een gebied met een menging van functies. In tabel 5.1 zijn deze richtafstanden weergegeven. Deze afstanden zijn gebaseerd op de mate van verspreiding van geluid, stof, gevaar en geur.

Tabel 3.1 Richtafstanden per milieucategorie

De toelaatbaarheid van bedrijven en bedrijfsactiviteiten is in het voorliggende plan gekoppeld aan de bij de planregels behorende "Staat van bedrijfsactiviteiten" die gebaseerd is op de eerdergenoemde VNG-brochure.

3.2.8 Ontgrondingenwet

De Ontgrondingenwet regelt het winnen van zand, grind, klei en andere materialen uit de Nederlandse bodem. Bedrijven die grond willen winnen uit de rivierbedding of Noordzee, hebben daartoe een vergunning nodig op basis van de Ontgrondingenwet. Uitgangspunt is dat voor alle graafwerkzaamheden een vergunning noodzakelijk is. Wel gelden er vrijstellingen voor de aanleg van wegen, woonwijken, vliegvelden en havens en het uitoefenen van de landbouw. Afhankelijk van de locatie is het Rijk of de Provincie bevoegd gezag voor de afgifte voor de ontgrondingsvergunning.

3.2.9 Conclusie

Waterveiligheid

Aanleiding en belangrijkste doel van de gebiedsontwikkeling is het realiseren van duurzame rivierverruiming en deugdelijke waterkeringen. Hiermee draagt het plan bij aan het nationaal belang van waterveiligheid; bescherming tegen overstromingen en veilige afvoer en berging van rivierwater.

Overeenkomstig het Barro voorziet het bestemmingsplan in een dubbelbestemming 'Waterstaat - Waterkering' en een gebiedsaanduiding 'vrijwaringzone' met bijbehorende beschermende planregeling.

Ruimtelijke kwaliteit

Het, ten behoeve van de gebiedsontwikkeling, opgestelde Ruimtelijke Kwaliteitskader (Hoofdstuk 5) zorgt voor het behoud en de versterking van de ruimtelijke kwaliteit van het rivierbed en de waterkeringen.

Ladder voor duurzame verstedelijking

In Hoofdstuk 4 wordt de ladder voor duurzame verstedelijking uitgewerkt ten behoeve van het haven- en industrieterrein. Hiermee wordt voldaan aan de verplichting in artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro).

Industrieterrein

De toelaatbaarheid van bedrijven en bedrijfsactiviteiten is in het voorliggende plan gekoppeld aan de bij de planregels behorende "Staat van bedrijfsactiviteiten" die gebaseerd is op de VNG-brochure.

Ontgrondingen

In het plangebied vinden ontgrondingen plaats, hiertoe worden separate procedures doorlopen. Het effect van de ontgrondingen op de landbouw wordt behandeld in Hoofdstuk 8.

Conclusie Rijksbeleid

Met dit inpassingsplan is adequaat met het rijksbeleid rekening gehouden. Het voldoet aan de relevante rijksregelgeving.

3.3.1 Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2014

Het Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2014 (POL) is op 12 december 2014 door Provinciale Staten van Limburg vastgesteld.

In het POL2014 staan de fysieke kanten van het leef- en vestigingsklimaat centraal. Belangrijke uitdagingen zijn het faciliteren van innovatie, het aantrekkelijk houden van de regio voor jongeren en arbeidskrachten, de fundamenteel veranderde opgaven op het gebied van wonen en voorzieningen, de leefbaarheid van kernen en buurten en het inspelen op klimaatverandering. Kwaliteit staat centraal. Dat komt tot uiting in het koesteren van de gevarieerdheid van Limburg onder het motto 'meer stad, meer land', in het bieden van ruimte voor verweving van functies, in kwaliteitsbewustzijn en in dynamisch voorraadbeheer dat moet resulteren in een nieuwe vorm van groeien.

Per regio worden visies gemaakt waarin gezamenlijke ambities, principes en werkwijzen worden uitgewerkt. Voor sommige thema's gaat het ook om gezamenlijke programmering. Als basis hiervoor bevat het POL2014 uitgewerkte regiovisies voor Noord-, Midden- en Zuid-Limburg.

3.3.2 Provinciale Omgevingsverordening

Ook de Omgevingsverordening is op 12 december door Provinciale Staten vastgesteld. In de Omgevingsverordening is dwingend vastgelegd hoe omgegaan moet worden met onder meer de goudgroene natuurzone, de bronsgroene landschapszone en de zone natuurbeken.

3.3.3 Havennetwerkvisie 2030

De Provincie Limburg en de Limburgse havengemeenten hebben de ambitie om door middel van de Havennetwerkvisie in te spelen op de 'logistieke' toekomst. Het document vertaalt deze ambitie in concrete acties en aandachtspunten die in de aanbevelingen zijn weergegeven.

De containermarkt is een groeimarkt. Met de realisatie van de tweede Maasvlakte kan de mainport Rotterdam de verwachte groei van containers opvangen. Om ernstige congestie op de weg te voorkomen zet de haven van Rotterdam in op een vergroting van het aandeel containerbinnenvaart. De ontwikkelingen in de mainport Rotterdam maar ook die in Antwerpen zijn van grote invloed op de Limburgse binnenhavens, waarbij met de haven van Rotterdam de meest dominante vervoersrelatie zal worden onderhouden.

Limburg heeft goede mogelijkheden om een aanzienlijke modal shift te bewerkstelligen van het wegvervoer naar de containerbinnenvaart. Daarnaast is er een tendens dat de regie in het organiseren van containerlading verschuift van de rederij in de zeehaven (carrier haulage) naar de verlader in het achterland (merchant haulage). Tenslotte is er sprake van een duidelijke organisatorische schaalvergroting van de inlandterminals, waardoor de mogelijkheden voor samenwerking tussen terminaloperators toenemen.

De bulkstromen groeien naar verwachtingen minder hard dan de containermarkt. De aanvoer van bulk en stukgoed is met name van belang voor de woning-, utiliteits- en wegenbouwsector en genereert veel toegevoegde waarde bij het bewerken en veredelen van producten voor deze sectoren. Traditioneel is de droge binnenvaart sterk in het vervoer van zand en grind. Door een krimp in de woning- en utiliteitsbouw zal deze overslag afnemen. Daartegenover staat dat er de nodige potenties zijn om nieuwe markten aan te boren, zoals agrologistiek, biomassa, recycling, afvalstoffen en bouwlogistiek.

De oriëntatie op Europa is voor de Limburgse export belangrijk. Zo'n driekwart van de Nederlandse uitvoer is gericht op Europa, met Duitsland als belangrijkste handelspartner. Door de toenemende behandeling van containerpakketten zal het belang van continentaal vervoer vanuit Limburg steeds verder toenemen. Aansluiting op de Duitse draaischijven in Duisburg en Keulen is essentieel, omdat zij een fijnmazig spoornetwerk met omvangrijke lijndiensten binnen Europa ontsluiten. Ingezet zou moeten worden op een feederfunctie tussen Venlo en Duisburg.

In algemene zin kan men concluderen dat de Limburgse logistieke knooppunten genoeg geëquipeerd zijn om de verwachte groei van het goederenvervoer op te kunnen vangen. Zo wordt de Maasroute opgewaardeerd naar vaarklasse Vb, waardoor de Limburgse havens aan de Maasroute toegankelijk worden voor duwkonvooien met een lengte van 185 meter en een laadvermogen van 3200 ton. Over het algemeen is de ontsluiting van de havens voldoende gedimensioneerd om deze grotere schepen te ontvangen. Daarnaast zijn of worden de havens op diepte gebracht.

Het Havennetwerk kent geen witte vlekken in de overslaglocaties voor zowel container- als bulkoverslag. Ten aanzien van containeroverslag worden tot 2030 op knooppuntniveau (Noord-Limburg/Zuid-Limburg) geen capaciteitstekorten verwacht, uitgaande van de geplande uitbreidingen (Wanssum en Weert).

3.3.4 Provinciaal Waterplan

Het door Provinciale Staten op 20 november 2009 vastgestelde Waterplan 2010 - 2015 is een aanvulling op het Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2006 (POL2006), met als doel een herijking en uitwerking van het waterbeleid uit het POL2006, op basis van Europese en nationale kaders. Dit waterplan heeft een looptijd van zes jaar, parallel aan de looptijd van het Stroomgebiedbeheerplan Maas. Ten opzichte van het POL2006 bevat het Provinciaal Waterplan de volgende aanvullingen:

• Aanduiding van een normering voor regionale wateroverlast (opgave vanuit het Nationaal Bestuursakkoord Water).
• Aanduiding van grond- en oppervlaktewaterlichamen en concretisering van ecologische en chemische doelen en bijbehorende maatregelen, inclusief fasering (opgave vanuit de Kaderrichtlijn Water). Hiervoor zijn aanpassingen doorgevoerd ten aanzien van de status en ligging van de oppervlaktewaterlichamen
• Aanpak verdroging, nader geconcretiseerd voor 48 TOP-gebieden (vervangt de 52 prioritaire en kansrijke verdrogingsgevoelige natuurgebieden uit het POL2006) en de uitwerking van het Gewenst Grond- en Oppervlaktewaterregiem (opgave vanuit het Rijk en het Nationaal Bestuursakkoord Water).
• Nieuw beleid ten aanzien van de verbetering van rioolwaterzuiveringsinstallaties door waterschappen en het beperken van de overstortfrequentie vanuit rioolstelsels op (zeer) kwetsbare watersystemen door gemeenten (opgave vanuit de Kaderrichtlijn Water).
• Meer programmatische aansturing van te nemen maatregelen door waterschappen en gemeenten, door opname en fasering van maatregelen waarvoor een resultaatsverplichting geldt (opgave vanuit de Kaderrichtlijn Water).
• Herijking van de drinkwaterbehoefte en herverdeling van de maximaal vergunbare hoeveelheden drinkwater via een meer flexibele benadering van de watervoorraden.
• Vastleggen van het proces rondom de toetsing van primaire waterkeringen (opgave vanuit het Rijk).
• Invulling geven aan beleid rondom klimaatadaptatie (opgave vanuit het Rijk).

Het Waterplan bevat de volgende strategische doelen:

Herstel sponswerking:

• Het voorkomen van wateroverlast en watertekort in het regionale watersysteem, anticiperend op veranderende klimatologische omstandigheden.

Herstel van de natte natuur:

• Het bereiken van ecologisch gezonde watersystemen en grondwaterafhankelijke natuur.

Schoon water:

• Het bereiken van een goede chemische kwaliteit voor water en sediment:

Een duurzame watervoorziening:

• Het beschermen van water voor menselijke consumptie, zodanig dat voldoende water van de vereiste kwaliteit via eenvoudige zuiveringstechnieken beschikbaar is.

Een veilige Maas:

• Het streven naar een acceptabel risico voor overstromingen in het rivierbed van de Maas.

Om wateroverlast en watertekort in het regionale watersysteem te beperken dient meer ruimte voor water beschikbaar te worden gesteld, waarbij wordt geanticipeerd op de gevolgen van klimaatverandering.

Door de invoering van normen voor het regionale watersysteem wordt duidelijkheid geboden over de bescherming tegen wateroverlast. De regionale oppervlaktewateren dienen uiterlijk in 2015 aan deze normen te voldoen, conform het Nationaal Bestuursakkoord Water.

Maatregelen om wateroverlast en watertekort te verminderen moeten conform het Nationaal Waterplan passen in de voorkeursvolgorde: eerst vasthouden, vervolgens bergen en dan pas afvoeren, waardoor de van oorsprong aanwezige natuurlijke sponswerking van het watersysteem weer zal toenemen. Dit kan worden bereikt door meer ruimte voor water en natuurlijke processen beschikbaar te stellen, vooral in beekdalen en andere natte laagten in het landschap, bij voorkeur via een beekdalbrede benadering.

Dat betekent dat er minder water wordt afgevoerd en meer water wordt vastgehouden, waardoor het kan infiltreren in de bodem. Door het meanderen van beken en het optreden van inundaties in het beekdal worden de waterafvoer vertraagd, de wateroverschotten geborgen (stromende berging) en wordt het ecologisch functioneren bevorderd. Daardoor worden de afvoerpieken van de beken afgevlakt, is er ook tijdens droogteperioden nog water beschikbaar voor de verschillende functies en wordt een bijdrage geleverd aan een afname van de piekafvoeren in de Maas.

In de door waterkeringen beschermde gebieden zal in 2015 in de Zandmaas en in 2017 in de Grensmaas een beschermingsniveau van 1:250 zijn bereikt. In de Grensmaas wordt dit beschermingsniveau bereikt door rivierverbredingen, waarmee tevens de natuurlijke dynamiek wordt hersteld en grindwinning mogelijk wordt gemaakt en waarbij een grootschalig natuurgebied van minimaal 1.000 hectare zal ontstaan. In de Zandmaas zal het beschermingsniveau worden gereraliseerd door uitvoering van rivierverruiming in samenhang met de verbetering van de scheepvaartroute over de Maas en natuurontwikkeling (570 hectare), in combinatie met de aanleg en aanpassing van waterkeringen. Het dal van de Zandmaas wordt gebiedsgericht verder ruimtelijk ontwikkeld, er wordt meer natuur gerealiseerd en de kans op overstromingen wordt verder verminderd, anticiperend op de verwachte stijgende afvoeren door klimaatveranderingen. Bij de aanpak van de hoogwaterproblematiek in de Maas worden op (inter)nationaal niveau ontwikkeling en afstemming van beleid en maatregelen op stroomgebiedniveau gerealiseerd.

Momenteel is het Provinciaal Waterplan 2016-2021 in voorbereiding.

3.3.5 Conclusie

Waterveiligheid

De wateropgave voor Ooijen-Wanssum is door de provincie als gebiedsontwikkeling in de regio Noord-Limburg opgenomen. Deze gebiedsontwikkeling geeft antwoord op de veranderende hoogwateropgave voor de Maas en de toekomst van bewoners en gebruikers van de Maasvallei. Met de gebiedsontwikkeling worden de risico's op wateroverlast en watertekort vermindert en beheersbaar. Tevens wordt bijgedragen aan het bereiken van ecologisch gezonde watersystemen en grondwaterafhankelijke natuur.

Bedrijventerrein

Met de ontwikkeling van de haven Wanssum wordt een knelpunt in het infrastructureel netwerk voorkomen en wordt invulling gegeven aan de vraag aan terreinen met havenfaciliteiten. Met het uitbreiden van de haven Wanssum wordt bijgedragen aan de mogelijkheden om binnen Limburg om te schakelen van wegvervoer naar de containerbinnenvaart.

Landschappelijke kwaliteiten

De gebiedsontwikkeling draagt bij aan het behoud en de ontwikkeling van landschappelijke en culturele kwaliteiten van de provincie en de beleving van toegankelijke natuur en landschap.

Rondweg Wanssum

De provincie stelt eisen aan bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid. Om hieraan invulling te geven wordt de N270 om Wanssum gelegd.

Milieukwaliteit

Deze toelichting op het PIP onderbouwt waarom voldaan wordt aan de milieukwaliteit in en in de omgeving van het plangebied.

Natuur

De hoogwatergeulen en de Oude Maasarm (tot aan het Groote Molenbeekdal) zijn als goudgroene natuurzone aangewezen. Deze zone is aangewezen voor areaaluitbreiding van natuur. In het kader van de aanduiding Maasvallei valt het plangebied van de gebiedsontwikkeling binnen de aanduiding zilvergroene natuurzone. Binnen deze aanduiding vallen vooral landbouwgebieden, die belangrijk zijn vanwege de aanwezige natuurwaarden: het accent ligt hier op (het bieden van mogelijkheden voor) agrarisch natuurbeheer.

In Hoofdstuk 4 zal voor wat betreft de rondweg ingegaan worden op de doorkruising van de goudgroene natuurzone en bronsgroene landschapszone. Voor de in het plangebied aanwezige natuurbeken is tevens in Hoofdstuk 4 een beschrijving opgenomen over hoe omgegaan is met de regels vanuit de Omgevingsverordening.

Landbouw

De land- en tuinbouw is een belangrijke economische motor en belangrijke factor voor de werkgelegenheid. Derhalve worden effecten als gevolg van de gebiedsontwikkeling op de landbouw zoveel mogelijk tegengegaan.

Archeologie

Aanwezige archeologische waarden worden in dit PIP beschermd middels dubbelbestemmingen ten aanzien van archeologie met een bijbehorende beschermende planregeling.

Ontgrondingen

In het plangebied vinden ontgrondingen plaats, hiertoe worden separate procedures doorlopen. Het effect van de ontgrondingen op de landbouw wordt behandeld in Hoofdstuk 8.

Conclusie provinciaal beleid

Dit PIP geeft invulling aan het provinciaal beleid als hiervoor benoemd.

3.4.1 Visie Waterbeheer Limburg 2020

Op 18 december 2012 hebben de Waterschappen Peel en Maasvallei en Roer en Overmaas de Visie Waterbeheer Limburg 2020 vastgesteld. In deze visie schetsen beide Waterschappen hun visie op integraal waterbeheer, namelijk veilige dijken, droge voeten, schoon water en voldoende water, zowel in de grond als in de beken en rivieren.

Voor 2020 dienen in het kader van de hoogwaterbescherming van de Maas de volgende maatregelen te zijn uitgevoerd:

• Tot 2020 het versterken van circa 100 km aan waterkeringen conform de Bestuursovereenkomst Waterveiligheid Maas. Hiervoor is de financiering al geregeld via het Hoogwaterbeschermingsprogramma.
• Conform de Europese Hoogwaterrichtlijn is voor eind 2015 een gezamenlijk overstromingsrisicobeheerplan opgesteld met de lidstaten langs de Maas. Daarin zijn maatregelen voorgesteld die voldoen aan het nietafwentelingsbeginsel en het solidariteitsprincipe.
• Voor de toekomstige hoogwaterbescherming wordt gekozen voor de principes ‘ruimte voor de rivier’ en meerlaagsveiligheid. Waar mogelijk wordt de combinatie gezocht met integrale gebiedsontwikkelingen.
• Sinds 2012 wordt geparticipeerd in een gebiedsproces vanuit het Deltaprogramma Rivieren om de norm per dijkring te heroverwegen. Hierin worden ook de principes van de meerlaagsveiligheid meegenomen. In 2014 brengt de regio advies uit aan het rijk voor een nieuwe normering richting 2100.
• De calamiteitenorganisatie wordt verder geprofessionaliseerd, ook ten aanzien van regionale wateroverlast, droogte, afvalwater, waterkwaliteit en kernrampen.
• Bewustwording van bewoners en ondernemers, dat er grenzen zijn aan veiligheid (management van verwachtingen) en van het belang van zelfredzaamheid, is een belangrijke taak. Hierbij stelt het Waterschap zich initiërend, adviserend en informerend op.

Om voldoende grond- en oppervlaktewater te kunnen garanderen worden de volgende maatregelen uitgerold:

• Met terreinbeheerders, boeren en tuinders zoeken naar een optimale inrichting van het peilbeheer op perceelsniveau, om adaptief peilbeheer tot in de haarvaten van het watersysteem in te voeren. Daarbij wordt gezocht naar het optimum tussen vasthouden van water en ontwateren van percelen.
• Het waterschap zorgt voor het regionale peilbeheer, de agrariërs en terreinbeheerders beheren de peilen van de secundaire wateren en de haarvaten, overeenkomstig de door het waterschap gestelde voorschriften.
• In het kader van het Deltaplan Hoge Zandgronden (DHZ) wordt meegewerkt aan het uitwerken van kansrijke maatregelen tegen droogte tot gebiedsgerichte adaptatiestrategieën.
• Anticiperen op mogelijke droogteperioden door water tijdig te bufferen in de bodem en de watergangen. Met de provincie wordt de behoefte onderzocht om grondwateronttrekkingen verder te reguleren, mede in relatie tot de klimaatontwikkeling.
• In overleg komen tot een analyse van de toekomstbestendigheid van de wateraanvoer vanuit de Maas en het maken van afspraken over te nemen maatregelen.
• Door te participeren in gebiedsprocessen en de daaruit voortvloeiende uitvoeringsprojecten wordt er voor gezorgd dat structurele oplossingen voor waterberging en conservering worden gegrepen. Waar mogelijk worden functies gescheiden om conflicterende belangen, zoals intensieve landbouw en natte natuur, op te heffen. Waar dit niet kan wordt gezamenlijk met de grondgebruikers gezocht naar slimme oplossingen.
• De aanpak van verdroging, in en buiten TOP-gebieden, wordt gezamenlijk met eigenaren en terreinbeheerders opgepakt. Daarbij wordt aandacht geschonken aan de waterkwantiteits- en waterkwaliteitsaspecten.

3.4.2 Waterbeheerplan 2010 - 2015

Het waterschap heeft de zorg voor het regionale watersysteem en de waterkeringen langs de Maas in Noord- en Midden-Limburg. In dit waterbeheerplan is beschreven hoe het Waterschap de waterkeringen en het regionale watersysteem op orde wil brengen en houden. Daarbij zijn de gestelde ambities en doelen beschreven en de daarbij behorende maatregelen aangegeven. Het waterbeheerplan gaat in op de volgende drie onderwerpen:

• waterkeringen en veiligheid
• watersysteem op orde: geschikt voor grondgebruik
• watersysteem op orde: herstelde watersystemen

Het Waterschap heeft zich voor wat betreft de waterkeringen en veiligheid de volgende doelen gesteld:

• De primaire waterkeringen voldoen aan de wettelijke veiligheidsnormen en de hiervoor landelijk vastgelegde toetscriteria.
• De voorbereiding op, bestrijding van en nazorg bij calamiteiten verloopt efficiënt en doeltreffend.

Het watersysteem dient de verschillende vormen van grondgebruik te faciliteren. Het gaat daarbij om natuur, landbouw en bebouwing. Het Waterbeheerplan geeft daarbij de volgende doelen:

• Er is sprake van een op Nieuw Limburgs Peil gebaseerde inrichting van ons watersysteem. De waterpeilen worden beheerd in overeenstemming met het Nieuw Limburgs Peil.
• Het watersysteem voldoet aan de provinciale normering voor regionale wateroverlast. Daarnaast kan iedere burger inzicht krijgen in het actuele beschermingsniveau van zijn/haar onroerend goed langs de beken en sloten in beheer van het waterschap.
• Mensen kunnen optimaal genieten van het watersysteem.

3.4.3 Beheerplan Waterkeringen 2009 - 2013

Het Beheerplan Waterkeringen 2009 - 2013 geeft de randvoorwaarden, uitgangspunten en veiligheidsmaatregelen voor de waterkeringen. Het plan geeft inzicht in de wijze van:

• invulling geven aan het beheer van de waterkeringen;
• de kwaliteit van de waterkeringen waarborgen;
• het veiligheidsbelang afwegen naast andere belangen (natuur, recreatie enzovoort);
• op basis hiervan komen tot een programma van maatregelen.

De beoogde maatregelen en acties zijn op hoofdlijnen beschreven. Een verdere invulling en actualisering vindt plaats via de jaarlijkse beleidsbegroting onder het thema ‘waterkeringen en veiligheid’.

De hoofddoelstelling is dat de waterkeringen de afgesproken veiligheid bieden, nu en in de toekomst. Om dit te realiseren wordt een strikt en terughoudend beleid gevoerd ten aanzien van alle initiatieven en ontwikkelingen die de veiligheid in het geding kunnen brengen (nee, tenzij).

In de komende jaren worden vele waterkeringen binnen het beheersgebied verbeterd en uitgebreid in het kader van Maaswerken en als gevolg van initiatieven van derden. Het waterschap zal met het beheerplan als uitgangspunt, intensief de ontwerpen toetsen aan het beleid van het waterschap. Daarnaast kan het - als gevolg van de vijfjaarlijkse toetsing op veiligheid - zijn dat waterkeringen onvoldoende hoog of stabiel zijn. Er moeten dan maatregelen genomen worden. De beheerder heeft hierbij de keuze om de waterkeringen te verleggen, te versterken of rivierkundige ingrepen uit te voeren. Dit laatste wordt dan door Rijkswaterstaat gedaan, als beheerder van de Maas. Omdat de komende jaren het rivierbed van de Maas nog ingrijpend gaat wijzigen door de Maaswerken en rivierkundige ingrepen kan de situatie met betrekking tot aanleg en verbetering in Limburg afwijken van de ‘normale’ situatie, zoals beschreven in de Leidraad Rivieren.

3.4.4 Keur en Legger

Het waterschap stelt via de Keur en Legger regels op om te voorkomen dat dijken en oevers beschadigen. Ook zijn er regels voor het onderhoud van sloten, beken, rivieren en andere waterlopen om de waterafvoer in het betreffende oppervlaktewater te waarborgen. Dat is noodzakelijk om te beschermen tegen overstromingen. De regels in de Keur hebben betrekking op het lozen, afvoeren, onttrekken of aanvoeren van grondwater en water uit sloten en andere watergangen. Ook kent de Keur verbodsbepalingen over zaken die niet mogen in of om waterlopen en dijken.

De Legger is een verzameling van tekeningen en documenten waarop het hele beheergebied van het waterschap staat. Daarbij horen alle stuwen, gemalen, sluizen, duikers, waterkeringen (zoals dijken), vaarwegen, waterbergingen en waterlopen. De legger is het wettelijk middel van het Waterschap om het gebied te beheren en te onderhouden.

Een legger bevat specifieke informatie over:

• de status van waterlopen, kunstwerken, vaarwegen, waterbergingen en waterkeringen;
• de ligging, afmetingen en vorm van de waterstaatswerken;
• de ligging en afmetingen van onderhoudsstroken;
• de beschermingszones langs waterlopen en waterkeringen;
• wie verplicht is het onderhoud uit te voeren voor waterlopen, kunstwerken, vaarwegen, waterbergingen en waterkeringen.

Naar aanleiding van het PIP zal de legger ook moeten worden aangepast, in overleg zal worden bezien wanneer de legger kan worden aangepast als het PIP is vastgesteld.

3.4.5 Conclusie

Belangrijkste doel van het Waterschap Peel en Maasvallei is de hoogwaterbescherming. De gebiedsontwikkeling heeft hetzelfde doel.

3.5.1 Strategische visie

In de Strategische visie Venray Dorp en Stad wordt een toekomstvisie geformuleerd waarin een antwoord wordt gegeven op de vraag waar de gemeente Venray in het jaar 2015 wil staan. Met de visie op de gewenste toekomstrichting kan de gemeente Venray effectief sturing geven aan het proces van beleidsontwikkeling en prioritering.

Venray neemt als centrumgemeente een herkenbare positie in, in de regio gelegen tussen Venlo, Eindhoven, Duitsland en Arnhem-Nijmegen. De kern Venray heeft met name sinds de Tweede Wereldoorlog een enorme groei doorgemaakt, zowal qua aantal inwoners, qua werkgelegenheid als qua voorzieningenniveau. De kracht van Venray is dat dit gecombineerd wordt met het van oorsprong dorpse karakter van de gemeente. In de visie wordt de bewuste keuze gemaakt om dorp én stad te zijn.

Onder het thema ‘Venray is kennisintensief’ wordt onder andere ingegaan op de gewenste economische ontwikkeling van de gemeente Venray. De gemeente Venray biedt ruimte aan behoud en groei van de bestaande werkgelegenheid en bedrijvigheid. Van belang daarbij is dat wat betreft werkgelegenheid en bedrijvigheid Venray selectief is gegroeid: het zwaartepunt van de groei dient te liggen bij bedrijven in de dienstensector en de moderne kennisindustrie.

3.5.2 Ontwikkelingsperspectief 2015

Het door de gemeente Venray opgestelde Ontwikkelingsperspectief 2015 beoogt de verbindende schakel te vormen tussen het strategisch beleid zoals verwoord in de Strategische visie en het tactisch beleid zoals opgesteld in verschillende Dorp- en Wijkontwikkelingsplannen. De nota biedt een ontwikkelingsperspectief voor de middellange termijn (ontwikkelingen tot 2015, met een doorkijk naar 2020/2025) en vormt voor het gemeentebestuur een leidraad bij de afweging van concrete beslissingen of voor de inzet van bestuurlijke uitvoeringsinstrumenten. In het document is derhalve een uitvoeringsstrategie opgenomen die de gemeente Venray wil hanteren bij de verdere uitwerking en uitvoering van de nota. Daarbij worden dezelfde thema’s aangehouden zoals deze zijn geformuleerd in de Strategische visie. De thema’s worden in het ontwikkelingsperspectief verder uitgewerkt in de vorm van richtinggevende beleidsuitspraken, waarin de keuzes zijn vervat voor het middellange termijnperspectief van Venray. Daarnaast bevat de nota een uitvoeringsprogramma.

3.5.3 Economische visie Venray 2008 - 2020

In haar Economische visie Venray 2008 - 2020 geeft de gemeente Venray verdere invulling aan de doelstelling ‘Venray is kennisintensief’. De visie dient als leidraad voor het gemeentelijk economisch beleid voor de periode 2008 - 2020, met waar nodig een doorkijk naar 2020/2025.

In de economische visie kiest Venray voor de volgende drie speerpunten:

• Kennis en innovatie;
• Kwaliteit en duurzaamheid;
• Regionale identiteit.

Ten aanzien van bedrijventerreinen heeft Venray de ambitie om over voldoende en voldoende gevarieerde werklocaties voor bedrijven te willen beschikken, nu en in de toekomst. Er dient ruimte te zijn voor bedrijven in elke fase van hun bestaan, van startend bedrijf tot grote internationale speler. Dit betekent dat er niet alleen maar aandacht uitgaat naar de uitgifte van nieuwe bedrijfskavels (van verschillende omvang en type), maar dat ook mogelijkheden worden geboden voor werken aan huis, werken in een bedrijfsverzamelgebouw of in een opgeknapt pand uit de bestaande voorraad. Behoud en versterking van de lokaal aanwezige bedrijven staat voorop. Gezien het grote aandeel bedrijfsverplaatsingen binnen de gemeente, van de ene naar de andere werklocatie, moet worden voorkomen dat er leegstand ontstaat of verpaupering van de oude locatie (uiteraard is dit ook afhankelijk van de ligging en de kwaliteit van de achterblijvende locatie). In de economische visie kiest Venray dan ook voor een tweesporenbeleid: enerzijds nieuwe uitbreidingsruimte creëren en anderzijds de bestaande terreinen revitaliseren. Het één kan niet los worden gezien van het ander. Elke nieuwe ontwikkeling zal gepaard moeten gaan met kwaliteitsinvesteringen in het bestaande. Ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid van de bedrijventerreinen staan voorop. De vraag naar kwaliteit en representativiteit van gebouwen en de bedrijfsomgeving neemt toe. Overigens is en blijft wel sprake van verschillende kwaliteitsniveaus. Niet elk bedrijventerrein kan namelijk hoogwaardig zijn en dat zou ook niet gewenst zijn. Wel dient elk terrein een bepaalde basiskwaliteit te hebben om te voorkomen dat er een neerwaartse spiraal ontstaat en revitalisering aan de orde komt. Daarnaast geldt dat er ook binnen een terrein verschillen van kwaliteitsniveau mogelijk zijn. Als inrichtingsprincipes worden gehanteerd:

• het gedeelte nabij hoofdwegen dient de hoogste ruimtelijke kwaliteit te hebben, naar ‘achteren’ toe neemt deze af;
• op het gedeelte bij de hoofdwegen komen de kleinere, kantoorachtige bedrijven, naar ‘achteren’ toe neemt de schaalgrootte toe;
• de lichtste milieucategorieën worden daar gesitueerd waar de aangrenzende gebieden (bijvoorbeeld een woonwijk) het kwetsbaarst zijn.

Kwaliteitsniveau

In de economische visie is voor alle bedrijventerreinen het gewenste kwaliteitsniveau bepaald. Hierbij zijn drie aspecten van belang:

• de functionele kwaliteit (parkeren, voldoende ruimte, veiligheid, parkmanagement);
• de ruimtelijke kwaliteit (zichtbaarheid, beeldkwaliteitplan, zorgvuldige inpassing, representativiteit gebouwen en openbare ruimte, materiaalgebruik, voorzieningen langzaam verkeer en opslag);
• het ontsluitingsniveau (aan/nabij snelweg, overige hoofdwegenstructuur, openbaar vervoersaansluiting).

Parkmanagement

De gemeente Venray stimuleert de invoering van parkmanagement op alle bedrijventerreinen en kantorenlocaties in Venray. Parkmanagement kan een rol spelen in het beheer van de openbare ruimte, bij de beveiliging van een bedrijventerrein en bij het opzetten van collectieve projecten gericht op duurzaamheid en financiële voordelen. Ook kan parkmanagement zorgen voor een grote verankering van bedrijven binnen een terrein en binnen de gemeente of regio. Al naar gelang de eigendomssituatie is parkmanagement een private verantwoordelijkheid van de ondernemers op een terrein onderling, of een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de gemeente en ondernemers samen.

3.5.4 Kadernota Toerisme en Recreatie

De in oktober 2010 vastgestelde Kadernota Toerisme en Recreatie zet in op de aantrekkingskracht van de stedelijke voorzieningen in het centrum van Venray alsook op de charmes van de kernen in het fraaie landschap tussen de Maas(duinen) en de Peel. Daarbij wil de gemeente – binnen de kaders van de aanwezige kernwaarden van het gebied – het toeristisch-recreatieve product van de gemeente ook verder ontwikkelen en kwalitatief versterken. Voor het behoud van een aantrekkelijk landschap gelden de volgende uitgangspunten:

• De kwaliteiten van het landschap gelegen tussen Peel en Maas dienen behouden, beschermt en versterkt te worden.
• Daar waar mogelijk dienen deze kwaliteiten beter toegankelijk en beter beleefbaar gemaakt te worden voor (extensieve) dagrecreatie, bijvoorbeeld door een koppeling aan te brengen tussen landschap-/natuurontwikkeling en cultuurhistorie.
• Het kleinschalig agrotoerisme in dorpen en buitengebied wordt gestimuleerd, voor zover aldaar landschappelijk inpasbaar.
• Er wordt nader onderzoek gedaan naar de mogelijkheid tot bundeling van toeristisch-recreatieve activiteiten in het buitengebied, en inpasbaarheid van grotere initiatieven op dit terrein.

Voor het versterken van toerisme en recreatie in het algemeen gelden de volgende uitgangspunten:

• Er wordt ruimte geboden voor nieuw onderscheidend aanbod en kwaliteitsverbetering van het bestaande aanbod.
• De onderlinge verbindingen/routes tussen de recreatieve activiteiten worden verbetert, onder andere door het vervolmaken van de fiets- en wandelroutes tot één knooppuntensysteem en modernisering daarvan middels GPS.
• Nieuwe routes worden ontwikkeld in relatie tot het culturele erfgoed of tot specfieke thema’s, zoals het Rooms Katholieke erfgoed, de Tweede Wereldoorlog en dergelijke.
• Er wordt ingespeeld op de toenemende behoefte aan individueel sporten door uitbreiding van allerlei sportieve routes.
• Er wordt nader locatieonderzoek gedaan naar mogelijkheden tot bundeling van toeristische en recratieve voorzieningen en/of inpassing van grootschaligere ontwikkelingen.
• Er wordt nader onderzoek gedaan naar hoe de waterrecreatie te bevorderen is en naar het beter toegankelijk en beter beleefbaar maken van met name de Maas.

3.5.5 Ruimtelijk kwaliteitskader buitengebied

De ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied heeft haar oorsprong in het landschap en de wijze waarop de mens daar gebruik van maakt.

Om grip te krijgen op de kwaliteiten in het buitengebied heeft eerst een analyse van de ontwikkeling van het landschap door de eeuwen heen plaats gevonden. Vandaar uit zijn de huidige landschappelijke typologieën te herkennen. Naast landschappelijke kenmerken komt ook de functionele opbouw en ruimtelijke opbouw van het buitengebied aan bod. In deelgebieden wordt daar verder op ingezoomd. Vanuit deze analyses volgen ruimtelijke en functionele beleidskeuzes. De functionele beleidskeuzes worden per functie uitgelegd. De ruimtelijke beleidskeuzes vinden hun weerslag in de ruimtelijke streefbeelden. Deze geven inzicht in de toekomstige mogelijkheden van de diverse deelgebieden.

Het gebied Wanssum en Blitterswijck wordt grotendeels beïnvloed door de Maas, de Grote Molenbeek en de oude stroomgeulen van de Maas die beeldbepalend zijn voor de structuur van het landschap. Ontwikkelingen worden in sterke mate door het waterregime van de Maas bepaald, waarbij de oude stroomgeulen hoofdzakelijk open gebieden blijven, die op den duur met extreem hoge Maaswaters meestromen met de Maas.

Het vergroten van het waterbergend vermogen van de oude Maasarmen gaat gepaard met ontwikkeling van natuur. In het gebied vinden de komende jaren grootschalige wijzigingen plaats in het kader van de gebiedsuitwerking Ooijen-Wanssum.

Bedrijvigheid kan worden behouden en versterkt rondom de Helling, Krekelkamp, Blitterswijck en de Ooijenseweg.

3.5.6 Dorpsontwikkelingsprogramma Wanssum

Op 1 november 2011 heeft de Raad van de gemeente Venray het Dorpsontwikkelingsprogramma Wanssum vastgesteld. Deze structuurvisie is opgesteld door de Dorpsraad Wanssum en wordt gedragen door het dorpspanel en de inwoners van Wanssum. Wanssum wordt in deze visie een open, sociaal en levendig woondorp voor alle bevolkingsgroepen met de daarbij behorende voorzieningen. Behalve een levendig woondorp is het ook een aantrekkelijk dorp voor (water)recreanten. Om de aantrekkelijkheid van het dorp voor de eigen bewoners te versterken is een dorpshart met onder andere een multifunctionele accommodatie een belangrijk item. Van cruciaal belang hierbij is de herinrichting van de Venrayseweg/Brugstraat (en de aanwezigheid van de rondweg), zodat de huidige verkeersader door de kern, die de kern in twee delen splitst, is veranderd in een autoluw verblijfsgebied.

3.5.7 Toekomstvisie Haven Wanssum

In september 2011 is de Toekomstvisie Haven Wanssum vastgesteld. De haven van Wanssum vervult een belangrijke functie voor de aan- en afvoer van goederen via de binnenvaart. De geplande maatregelen in het kader van de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssumbieden kansen voor een verdere ontwikkeling van deze haven. De economische ontwikkeling van de haven en daarmee van Wanssum is van groot belang voor de economische ontwikkeling van Venray, de regio en van de provincie. Venray wil daarom bedrijven stimuleren en faciliteren om samen met de gemeente de kansen die de gebiedsontwikkeling biedt maximaal te benutten. Het gaat dan enerzijds om een betere functionele indeling/branchering van de huidige haventerreinen en anderzijds om een uitbreiding van de haven en het industrieterrein. Hierbij is het van belang dat de ontwikkeling van de haven niet alleen maar economische doelen dient, maar dat er nadrukkelijk ook oog is voor de leefbaarheid van de inwoners van Wanssum en een zorgvuldige omgang met de in het gebied aanwezige natuur- en landschapswaarden. In deze toekomstvisie worden de belangrijkste uitgangspunten en randvoorwaarden geschetst voor een duurzame en verantwoorde ontwikkeling van de haven.

Uitbreidingswensen van zittende bedrijven en van regionale en landelijke ontwikkelingen op het gebied van de binnenvaart die leiden tot een extra behoefte aan 'nat' bedrijventerrein, maken dat het haven- en industrieterrein moet worden uitgebreid.

Belangrijke randvoorwaarde voor de uitbreiding van de haven en industrieterrein is de aanleg van de nieuwe rondweg. Uitbreiding zonder rondweg zal immers leiden tot een verdere toename van het aantal verkeersbewegingen door Wanssum, hetgeen niet aanvaardbaar wordt geacht. Zeer zware milieubelastende activiteiten (die nu nog wel zijn toegestaan) worden geweerd. Door het vastleggen van duidelijke milieuregels wordt de leefbaarheid van het dorp Wanssum zo goed mogelijk geborgd. Het hele bedrijventerrein zal worden gezoneerd. Bij de milieuzonering zal ervoor worden gezorgd dat de leefbaarheid van het dorp Wanssum wordt vergroot c.q. niet verslechtert.

3.5.8 Verkeers- en vervoersbeleid

Het verkeers- en vervoersplan is in maart 2007 vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Venray. In dit plan wordt het verkeers- en vervoersbeleid uit de periode 1995 - 2006 geëvalueerd, geactualiseerd en aangevuld. De conclusies en resultaten van het verkeersvervoersbeleid uit de periode 1995 - 2006 zijn dat er geen onoplosbare doorstromingsproblemen op de wegenstructuur bestaan, dat reeds een groot gedeelte van de infrastructuur is ingericht conform de eisen van ‘Duurzaam Veilig’ en dat er sprake is van een daling van de verkeersongevallencijfers.

Met het verkeers- en vervoersplan wordt voor de periode 2006 - 2015 een viertal doelstellingen nagestreefd:

• een voortzetting van het ‘Duurzaam Veilig’-beleid;
• het mogelijk maken en ondersteunen van ruimtelijke ontwikkelingen door de bereikbaarheid te verbeteren;
• het bijdragen aan het verbeteren van de situatie voor de leefbaarheid, het welzijn, de economie en het milieu;
• het verbeteren van de verkeersveiligheid voor alle, maar vooral voor de kwetsbare verkeersdeelnemers.

Conform de principes van ‘Duurzaam Veilig’ kan het wegennet worden opgedeeld in drie functies, te weten: stroomwegen, gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen. In de Visie Wegenstructuur en Wegcategorisering, welke een aanvulling vormt op het Verkeers- en vervoersplan, onderscheidt de gemeente Venray daarbij nog een specifiek type gebiedsontsluitingsweg, te weten de wijkontsluitingsweg.

De weginrichting van gebiedsontsluitingswegen is in hoofdzaak gericht op verkeersdoorstroming en kent daarom gescheiden voorzieningen voor autoverkeer en langzaam verkeer. De weginrichting van wijkontsluitingswegen kent een minder vergaande vorm van scheiding van autoverkeer en langzaam verkeer. Op erftoegangswegen ten slotte is het autoverkeer en langzaam verkeer gemengd. De inrichtingseisen voor gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen lenen zich niet zonder meer voor toepassing op bedrijventerreinen. De reden hiervoor is gelegen in het naar verhouding grote aandeel van (lang en zwaar) vrachtverkeer op deze wegen. Daarom is in de nieuwe Visie Wegenstructuur en Wegcategorisering aangeven dat voor wat betreft de inrichting van de openbare wegen op bedrijventerreinen maatwerk zal moeten worden toegepast.

Onderdeel van het verkeers- en vervoersplan is verder een analyse van de kansen en kwaliteiten enerzijds en de problemen en bedreigingen anderzijds van de verkeerssituatie in de gemeente. Aan de hand van de toekomstige knelpunten zijn speerpunten vastgesteld waar de gemeente Venray op inzet om de bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid te waarborgen en te verbeteren.

Eén van de problemen waar de gemeente mee te maken heeft is de toenemende drukte op de autosnelwegen en de hoofdwegen in en rondom Venray. Op de hoofdwegen zorgt het verkeer voor barrièrewerking en wordt het voor voetgangers en fietsers lastiger om over te steken.

Om de doorstroming van het autoverkeer op de drukke hoofdwegen ook in de toekomst te kunnen garanderen worden in de Visie Wegenstructuur en Wegcategorisering oplossingsrichtingen benoemd en onderzocht welke kunnen bijdragen aan een vlotte doorstroming van dit verkeer. De hoofdvraag daarbij is welke infrastructurele maatregelen er nodig zijn om tot een goede verkeerssituatie te komen. In zijn algemeenheid wordt in de Visie Wegenstructuur en Wegcategorisering opgemerkt dat de analyse van de oplossingsscenario’s laat zien dat, om te komen tot een goede en vlotte verkeersafwikkeling in Venray, vooral moet worden gekeken naar uitbreiding en optimalisatie van de bestaande wegenstructuur. Bij de bepaling van de toekomstige wegenstructuur zal de nadruk derhalve vooral liggen op maatregelen die de bestaande infrastructuur beter benutten en aanpassen.

3.5.9 Bestuursovereenkomst "Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum"

In 2012 is een bestuursovereenkomst getekend voor de “Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum” door het Ministerie van Milieu en Infrastructuur, de provincie Limburg, het waterschap Peel en Maasvallei, het waterschap Roer en Overmaas, de gemeente Venray en de gemeente Horst aan de Maas. Met het tekenen van deze bestuursovereenkomst is de financiering van de gebiedsontwikkeling veilig gesteld. Een belangrijk element in de gebiedsontwikkeling is de aanleg van een rondweg om Wanssum. Deze rondweg heeft als doel verbetering van de leefbaarheid in de dorpskern van Wanssum en een goede bereikbaarheid en ontsluiting van de nog verder te ontwikkelen haven en overige bedrijventerreinen.

De “Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum” is een integraal project gericht op het verkrijgen van een betere hoogwaterbescherming voor een deel van de Maas. Belangrijke ingrepen daarvoor zijn het mee laten stromen van de oude Maasarm dóór Wanssum en langs Blitterswijck. Een ander belangrijk element is de aanleg van de rondweg ten noorden van Wanssum met als doel verbetering van de leefbaarheid in de dorpskern van Wanssum en een goede bereikbaarheid van de nog verder te ontwikkelen haven. Daarnaast beoogt de weg een verbeterde doorstroming van het regionale verkeer dat van de provinciale weg gebruik maakt.

3.5.10 Verkeersvisie Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren

De Verkeersvisie Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren is gericht op een nieuwe verkeerssituatie in en rondom Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren. De principes die hierbij een rol spelen liggen voor een groot deel vast vanuit het vastgestelde gemeentelijke verkeer- en vervoerbeleid dat uitgaat van de kernwoorden: bereikbaarheid, verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid.

Voor de visie zijn de komst en het tracé van de rondweg een gegeven. De visie beschrijft vanuit dit gegeven de gevolgen ervan voor de omliggende lokale wegenstructuur.

In het proces van de totstandkoming van de rondweg zijn de volgende “piketpaaltjes” geslagen die bepalend zijn voor de loop van het tracé van de rondweg:

• de rondweg ligt ten noorden van Wanssum;
• er mag géén nieuwe of extra doorsnijding van het nationaal natuurnetwerk (voorheen EHS) plaatsvinden;
• de locatie en hoge ligging van de brug over de haven;
• de aansluiting op de bestaande Koninginnebrug.

De belangrijkste weg in de bestaande wegenstructuur in en rond Wanssum is de provinciale weg N270 vanuit Eindhoven, via Helmond, Deurne en Venray, dóór Wanssum naar Well. Deze weg is een belangrijke schakel in het regionaal verbindende wegennet van Oost-Brabant en Noord-Limburg. De weg biedt aansluiting op het hoofdwegennet van de A73 nabij Venray, de A2 nabij Eindhoven en in Well op de N271 op de oostelijke Maasoever. Binnen de wegcategorisering is dit een gebiedsontsluitingsweg. Vanaf de huidige rotonde aan de oostkant van Wanssum bieden gemeentelijke wegen doorgaande verbindingen naar Blitterswijck en Meerlo.

Bij het opzetten van een wegenstructuur wordt rekening gehouden met de kernwoorden: bereikbaarheid/doorstroming/afwikkeling, verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid. De wegenstructuur wordt als eerste ingevuld vanuit de invalshoek van doorgaand verkeer, extern verkeer en intern verkeer waarbij de kenmerken van gemotoriseerd snelverkeer (snelheid, voertuiggrootte, verplaatsingsmotief, verplaatsingspatroon en ritlengte) de leidraad zijn. Het resultaat wordt aangevuld met structuren en voorzieningen voor andere verkeersdeelnemers met inachtneming van hun specifieke kenmerken.

De wegenstructuur voor autoverkeer kent een tweeledig onderscheid dat uitgaat van de aard van de omgeving: verkeersgebied en verblijfsgebied. Binnen het verkeersgebied is er een onderscheid tussen een gebiedsontsluitingsweg en een wijkontsluitingsweg. Binnen het verblijfsgebied heet de wegfunctie altijd erftoegangsweg. Deze opzet is gelijk voor de bebouwde kom en het buitengebied. Bij de opzet van de wegenstructuur gaat het in eerste instantie alleen om de lijnen op de kaart en niet om de bijbehorende weginrichting of bijzondere verkeersmaatregelen. Als de structuur duidelijk is, wordt een maatregelenkaart opgezet die aangeeft hoe de gewenste situatie wordt bereikt.

De ruggengraat van de wegenstructuur bestaat uit wegen met een belangrijke functie voor de bereikbaarheid, de doorstroming én de ontsluiting van/tussen gebieden: het verkeersgebied/de ontsluitingswegen. Deze wegen zijn ingericht en vormgegeven om er verkeer op te concentreren en te geleiden over grotere afstand van/naar wonen, werken of recreëren. Redenerend vanuit de nationale en regionale wegenstructuur, is vervolgens de gemeentelijke wegenstructuur ingevuld waarbij niet alleen rekening wordt gehouden met de historisch gegroeide wegenstructuur maar uiteraard ook met de komst van de rondweg en de wijzigingen die daar het gevolg van zijn.

3.5.11 Beleidsnota Parkeernormen

De Beleidsnota Parkeernormen van december 2013 is opgesteld, vooruitlopend op het vervallen van de stedenbouwkundige bepalingen van de Bouwverordening. De beleidsnota heeft alleen betrekking op toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen en plannen binnen de gemeente, daar waar het betreft nieuwbouw, verbouw, uitbreiding of wijziging van functies. Hij is daarnaast van toepassing op ruimtelijke plannen zonder dat er sprake is van een aanvraag omgevingsvergunning. De beleidsnota is bedoeld als richtlijn voor het bepalen van de parkeerbehoefte en de parkeereis richting externe partijen (adviesbureaus, projectontwikkelaars, woningbouwverenigingen, makelaars enzovoort). In overleg met diverse partijen uit de gebiedsontwikkeling is gekozen om via regels parkeren op eigen terrein te verplichten.

3.5.12 Milieubeleid

De gemeente Venray heeft er voor gekozen om het overkoepelende milieubeleid (Milieubeleidsplan 2003 - 2007) niet te actualiseren, maar voor een aantal milieuthema's specifiek beleid vast te stellen. Daarnaast worden ontwikkelingen getoetst aan de actuele landelijke milieuregeling.

3.5.13 Welstandsnota 2013

De gemeente Venray streeft in zijn algemeenheid een vlotte afhandeling van aanvragen na. Dit geldt ook voor aanvragen om omgevingsvergunningen voor de activiteit bouwen. Bij deze vergunning is een welstandstoets aan de orde. Het versnellen van de vergunningsprocedure of de welstandstoets is een invulling van deze algemene ambitie. De welstandsnota moet helpen deze ambitie te realiseren.

De ambitie op het gebied van welstand richt zich op het behoud van ruimtelijke kwaliteit en op wederzijds vertrouwen. Deze ambitie sluit aan op de trend van een terugtredende overheid en het versterken van eigen verantwoordelijkheden van burgers en bedrijven. De gemeente Venray kan en wil niet alle aspecten op het gebied van welstand met regels voorschrijven en past een differentiatie in welstandstoezicht toe. Het welstandsbeleid wordt in de eerste plaats gedifferentieerd naar de specifieke situatie in wijken, buurten of gebieden en naar de plaats van een bouwwerk op het erf. Dit betekent dat voor beeldbepalende en belangrijke gebieden het welstandstoezicht behouden blijft. Minder beeldbepalende gebieden zijn welstandsvrij.

Daarnaast wordt een differentiatie in bouwplannen aangebracht. Dit betekent dat de mate van de ingreep bepalend is voor de mate van welstandstoezicht. Grotere ingrepen die een grote invloed op de beeldkwaliteit van de omgeving hebben worden beoordeeld op welstand. Kleinere ingrepen met een beperkte invloed op de beeldkwaliteit van de omgeving zijn welstandsvrij.

Met deze combinatie van differentiatie in gebieden en differentiatie in bouwplannen blijft het welstandstoezicht voor de beeldbepalende en belangrijke gebieden en de grotere bouwplannen/ontwikkelingen behouden. Voor de minder grote bouwplannen in gebieden als woonwijken en bedrijventerreinen en de kleinere bouwplannen gelden geen preventieve welstandscriteria: deze zijn welstandsvrij.

3.5.14 Water

De overkoepelende ambitie die Venray hanteert, is het verbeteren van de omgang met het water. Daartoe wordt ondermeer integraal waterbeheer voorgestaan. Integraal waterbeheer richt zich op het verminderen van watergebruik, een goede ontwatering en voldoende berging van afstromend water, het vasthouden van gebiedseigen water, het terugdringen van afvoerpieken en het afkoppelen van hemelwater.

3.5.15 Conclusie

Dit PIP geeft invulling aan de Bestuursovereenkomst "Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum".

Bedrijventerrein

De gemeente Venray biedt ruimte aan behoud en groei van de bestaande werkgelegenheid en bedrijvigheid. Uitbreidingsruimte wordt gecreëerd, maar bestaande terreinen worden ook gerevitaliseerd. Uitbreidingsruimte aangrenzend aan de bestaande haven Wanssum wordt benut.

Door de uitbreiding van de haven en industrieterrein Wanssum mogelijk te maken geeft dit PIP invulling aan de 'Toekomstvisie Haven Wanssum'.

Landschap

Voor het behoud van het aantrekkelijke landschap van de gemeente dienen de kwaliteiten van het landschap gelegen tussen Peel en Maas behouden, beschermt en versterkt te worden. In het Ruimtelijk Kwaliteitskader (Hoofdstuk 5) wordt hieraan aandacht besteed.

Waterveiligheid

De gebiedsontwikkeling vergroot het waterbergend vermogen van de Oude Maasarm en ontwikkelt daarnaast natuur.

Rondweg Wanssum

Met de aanleg van de rondweg Wanssum wordt tegemoet gekomen aan de doorstroming van het autoverkeer en het autoluw maken van het verblijfsgebied van Wanssum. Dit komt de leefbaarheid van Wanssum ten goede.

Na realisering van de rondweg kan uitvoering gegeven worden aan de "Verkeersvisie Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren".

Milieu en water

Ten aanzien van onderhavige locatie zijn geen specifieke milieubeleidsdoelen of ambities geformuleerd.

Door de wateropgave van het bedrijventerrein te compenseren in en aangrenzend aan het plangebied wordt invulling gegeven aan integraal waterbeheer.

Conclusie gemeentelijk beleid gemeente Venray

In het PIP is het gemeentelijk beleid in de afweging betrokken op vorenstaande wijze.

3.6.1 Structuurvisie Horst aan de Maas

De Structuurvisie Horst aan de Maas betreft een integrale structuurvisie voor het gehele grondgebied van de gemeente Horst aan de Maas. De structuurvisie geeft een integraal beeld van de ruimtelijke en sociaal maatschappelijke ontwikkelingen die de gemeente op haar grondgebied voor ogen staat voor de langere termijn. Verder is de integrale structuurvisie opgesteld om maximaal gebruik te maken van de mogelijkheid tot het plegen van kostenverhaal dat de Wet ruimtelijke ordening biedt. De structuurvisie bestaat uit een beleidskader en een uitvoeringsparagraaf waarin het Limburgs KwaliteitsMenu (LKM) wordt geïmplementeerd en is op 9 april 2013 vastgesteld door de gemeenteraad.

Qua gebiedsindeling zijn er binnen de gemeente drie gebieden te herkennen, het plangebied Ooijen-Wanssum is gelegen in het rivierdallandschap. Het rivierdallandschap staat sterk onder invloed van de rivier de Maas. Het landschap bestaat uit een kleinschalige mix van oude akkercomplexen, jonge ontginningen en bos- en natuurgebieden. Dit zijn zowel de natte oude maasarmen, als de hoger en droger gelegen bossen op de rivierduinen. Ook steilranden en glooiingen in het landschap komen hier voor. Dit landschapstype is het meest intact gebleven en deze zone heeft dan ook de meeste cultuurhistorische waarde. De meeste bebouwing is gesitueerd aan de Maas. Onder andere door de langgerekte bos- en natuurgebiedenzone tussen het rivierdallandschap en de zandgronden, is het rivierdallandschap relatief rustig en natuurlijk van karakter. De invloed van het water vertaalt zich onder meer in een afwisselend patroon van bebouwing en beplanting, afgewisseld met meer open gebieden.

Het grootste deel van het landschap wordt agrarisch gebruikt. Circa 70 procent van de gemeentelijke oppervlakte wordt door land- en tuinbouw beheerd. Op 1 januari 2012 waren in de gemeente Horst aan de Maas 160 glastuinbouwbedrijven en 182 intensieve veehouderijbedrijven aanwezig. Deze bedrijven bepalen voor een belangrijk deel het beeld in het buitengebied. Verspreid over het landschap komen grotere en kleinere clusters van glastuinbouwbedrijven voor.

De Maas vormt de oostelijke grens van de gemeente. Deze rivier is belangrijk voor de economie en het toerisme van het gebied en is een belangrijke vaarroute. Via het water is de gemeente echter niet direct ontsloten. De Maas heeft - voor de gemeente - met name een toeristische functie. In de buurgemeenten Venray (Wanssum) en Venlo zijn containerhavens aanwezig. De gemeente beschikt via een drietal veerponten (in Broekhuizen, Lottum en Grubbenvorst) over een verbinding naar de overzijde van de Maas.

In de Structuurvisie worden de volgende hoofdthema's uitgewerkt:

• Integrale visie op hoofdlijnen
• Wonen en woonomgeving
• Economie en werkgelegenheidsgebieden
• Zorg en Welzijn
• Omgevingskwaliteit
• Mobiliteit

3.6.2 Welstandsnota

De gemeente Horst aan de Maas heeft op 20 november 2012 een nieuwe welstandsnota opgesteld om een welstandstoets te kunnen uitvoeren bij omgevingsvergunningaanvragen voor de activiteit bouwen. De vereenvoudigde welstandsnota bevat de basisvoorwaarden waaraan bouwaanvragen op welstandsaspecten getoetst worden. De gemeente onderscheid twee niveaus van welstand: ‘normaal’ en 'streng’. Voor onderhavig besluitgebied geldt het niveau ‘normaal’.

3.6.3 Conclusie

Met de gebiedsontwikkeling wordt ruimte geboden aan kleinschalige ontwikkelingen, zoals natuurontwikkeling, ruimte voor retentie en berging van water en extensieve recreatieve ontwikkeling. De aantrekkelijkheid van het landschap wordt waar mogelijk versterkt.

In het PIP is het gemeentelijk beleid in de afweging betrokken op vorenstaande wijze.

4.6.1 Ladder voor duurzame verstedelijking

In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte is de ladder voor duurzame verstedelijking opgenomen. Deze ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening opgenomen. Op grond van artikel 3.1.6 lid 2 dienen overheden bij nieuwe stedelijke ontwikkelingen drie stappen te doorlopen.

Artikel 1.1.1 Bro definieert 'stedelijke ontwikkeling': ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen. In dit plan is een dergelijke 'stedelijke ontwikkeling' voorzien, te weten de uitbreiding van het haven- en industrieterrein Wanssum. Het gaat daarbij om circa 22,7 hectare bruto bedrijventerrein (netto 20 hectare) en betreft watergebonden kavels en watergerelateerd bedrijventerrein.

In deze paragraaf wordt de ontwikkeling getoetst aan de ladder voor duurzame verstedelijking. Uit artikel 3.1.6 lid 2 Bro volgt dat de drie treden van deze ladder (kort samengevat) behelzen:

• 1. voorzien in actuele regionale behoefte;
• 2. invulling van ontwikkeling binnen bestaand stedelijk gebied door benutting van beschikbare gronden door herstructurering, transformatie of anderszins;
• 3. indien de ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied wordt ingevuld, verkeerskundige ontsluiting gebruikmakend van verschillende middelen van vervoer.

Trede 1: voorzien in actuele regionale behoefte

In de Havennetwerkvisie Limburg 2030 is de haven van Wanssum samen met Venlo, aangewezen als bovenregionale haven en logistiek knooppunt in het netwerk van havens langs de Maas in Noord-Limburg. Vanwege de groei van de logistieke bedrijvigheid in de regio Venray, zal de overslag van containers blijven stijgen, analoog aan landelijke en wereldwijde verwachtingen. De haven van Wanssum heeft zijn maximale capaciteit bereikt. Zo heeft het bestaande haven- en industrieterrein een bruto oppervlak van 53 hectare. Netto uitgeefbaar is circa 38 hectare. Al enige tijd is 0 hectare uitgeefbaar. Verder kent het huidige haven- en industrieterrein haar beperkingen. Bestaande bedrijven worden belemmerd en begrensd in hun bedrijfsvoering doordat ze ingeklemd zitten tussen andere bedrijven, vanwege ontbrekende milieuruimte of omdat ze op de verkeerde plek zitten (wel/niet aan de kade). Er is dan ook behoefte aan uitbreiding van het haven- en industrieterrein. Dit is eveneens onderkend in de Toekomstvisie Haven Wanssum van de gemeente Venray (zie paragraaf 3.5.7) en het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (zie paragraaf 3.3.1), waarin de investeringen in de haven van Wanssum als prioritair worden aangemerkt. De behoefte aan uitbreiding waarin dit plan voorziet, houdt zowel verband met de autonome groei van bulk- en containeroverslag en het feit dat bestaande bedrijven concrete uitbreidingswensen hebben, zoals Geelen Beton. Wordt gekeken naar de marktregio (Noord-Limburg), dan kan deze behoefte niet elders in de regio worden ingevuld. Uit REBIS Limburg en The-Locator (provinciale informatiesystemen ten aanzien van onder meer de beschikbaarheid van bedrijventerrein) blijkt dat er op dit moment geen bedrijfskavels gelegen aan het water uitgeefbaar zijn.

Trede 2: invulling van ontwikkeling binnen bestaand stedelijk gebied door benutting van beschikbare gronden door herstructurering, transformatie of anderszins

Nu uit trede 1 volgt dat er voldaan wordt aan een actuele regionale behoefte, moet trede 2 worden doorlopen. Daarbij wordt onderzocht of die ontwikkelingen binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kunnen worden voorzien, door benutting van beschikbare gronden door herstructurering, transformatie of anderszins.

De uitbreiding van het haven- en industrieterrein Wanssum vindt plaats op gronden die agrarisch waren bestemd en als zodanig zijn gebruikt. De uitbreiding kan niet plaatsvinden binnen het bestaande haven- en industrieterrein, nu op het bestaande industrieterrein 0 hectare uitgeefbaar is. Andere locaties binnen het stedelijk gebied voor Wanssum komen ook niet in aanmerking, nu de beschikbare ruimte niet groot genoeg is om in de uitbreidingsbehoefte te kunnen voorzien. Bovendien zijn deze gronden niet gelegen aan of in de nabijheid van (het water van) de bestaande haven c.q. in verbinding met de Maas. Voor de ligging van de uitbreiding van het haven- en industrieterrein is aan- en afvoer over water dat in verbinding staat met de Maas een vereiste. Aan het realiseren van nieuwe openwaterverbindingen tot de Maas wenst Rijkswaterstaat geen medewerking te verlenen. Buiten Wanssum zijn er binnen de marktregio geen bedrijfskavels binnen bestaand stedelijk gebied beschikbaar of geschikt te maken om de ruimtevraag aan watergebonden bedrijven te kunnen huisvesten.

Trede 3: indien de ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied wordt ingevuld, verkeerskundige ontsluiting gebruikmakend van verschillende middelen van vervoer

Indien uit trede 2 van de ladder voor duurzame verstedelijking volgt dat de stedelijke ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan plaatsvinden, wordt beschreven in hoeverre wordt voorzien in die behoefte op locaties die, gebruikmakend van verschillende middelen van vervoer, passend ontsloten zijn of als zodanig worden ontwikkeld. De uitbreiding van het haven- en industrieterrein wordt passend ontsloten via de rijksvaarweg de Maas. De Maas heeft vaarklasse Vb. Dit betekent dat schepen tot 185 meter en 11,40 meter breedte de haven kunnen aandoen. De diepte van de haven wordt vergroot naar 3,50 meter. De bereikbaarheid door (vracht)verkeer is goed. De snelweg A73 is op circa 6 km (10 minuten) gesitueerd en is bereikbaar via de N270. Teneinde de bereikbaarheid te verbeteren wordt de N270 verlegd. Hiermee wordt het doorgaande (vracht-)verkeer om de kern van Wanssum heen geleid. Met deze rondweg wordt het haven- en industrieterrein zowel aan de westzijde (waar de uitbreiding is gesitueerd) als aan de oostzijde ontsloten. Vrachtverkeer hoeft daardoor niet meer door de dorpskern. Met zowel de bereikbaarheid over het water als de weg is de multimodale verkeersontsluiting van de uitbreiding van het haven- en industrieterrein gewaarborgd.

8.1.1 Grondwater

In de onderstaande figuren is de verandering van de grondwaterstand als gevolg van de realisatie van de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum weergegeven.

Verandering gemiddeld hoogste grondwaterstand

Verandering gemiddeld laagste grondwaterstand

Verandering gemiddelde voorjaarsgrondwaterstand

Zettingsrisico van gebouwen en infrastructuur als gevolg van verandering in grondwaterstanden

Een structurele grondwaterstandsdaling kan leiden tot zettingen van de ondergrond en daarmee leiden tot schade aan gebouwen en infrastructuur. Het is hierbij vooral van belang of bodemlagen die in de huidige situatie permanent onder de grondwaterspiegel liggen in de nieuwe situatie (een deel van de tijd) droog komen te liggen. Bij de effectbeoordeling wordt dan ook gekeken naar de berekende grondwaterstandsdaling voor de gemiddelde laagste grondwaterstand (GLG).

Ter plaatse van het buurtschap Ooijen treden grondwaterstandsverlagingen op in de GLG situatie van iets meer dan 0,5 meter. Deze verlagingen worden hoofdzakelijk veroorzaakt door de vergravingen in de hoogwatergeul Ooijen.

Ter plaatse van Blitterswijck zijn de grondwaterstandsverlagingen lager dan 0,1 meter en ter plaatse van Wanssum tussen de 0,1 en 0,2 meter. De grondwaterstandsverlagingen in Blitterswijck en Wanssum ten oosten van de haven worden veroorzaakt door vergravingen in de hoogwatergeul Wanssum. De verlagingen in Wanssum ten westen van de haven worden veroorzaakt door verlenging van de havenkom.

Buiten de kernen is er geen sprake van solitaire bebouwing met grotere grondwaterstandsverlagingen in de GLG situatie.

Grondwateroverlast ter plaatse van bebouwing

Voor grondwateroverlast ter plaatse van bebouwing wordt gekeken naar de stijging van de grondwaterstand in de winter, in een gemiddeld hoogste grondwaterstandsituatie. Indien de gemiddeld hoogste grondwaterstand structureel hoger komt te liggen kan grondwateroverlast ontstaan of verergeren.

Ter plaatse van camping 't Karrewiel en bebouwing in het buitengebied in de omgeving van Broekhuizenvorst treedt een grondwaterstandsverhoging op in de GHG situatie van 0,01 tot 0,05 meter. Ook ter plaatse van het Roekenbosch treedt een verhoging op van 0,01 tot 0,05 meter en lokaal 0,05 tot 0,1 meter.

De grondwaterstandsverhogingen worden veroorzaakt door herinrichting van de Oude Maasarm (afronding klimaatbufferproject) en extensivering van de afwatering in de Oude Maasarm (laten verlanden watergangen). In het zuidwesten treedt aanvullend een grondwaterstandsverhoging plaats als gevolg van de dekgrondberging in de omputlocaties.

Kwel toename binnendijks gebied

Voor de kwel berekening is in de berekening de hoogwatergolf van 2003 op dagbasis doorgerekend en output weggeschreven. Het blijkt dat de kwelflux in het (deels toekomstig) binnendijks gebied bij Ooijen, rond de Koninginnebrug en rond haven Wanssum toeneemt. Bij de Boltweg/Veerweg en bij Broekhuizenvorst neemt de kwel af. Deze kwelveranderingen treden op door wijziging in Maaspeil tijdens hoogwater, reactivering van de Oude Maasarm en aanleg van nieuwe dijken, waardoor bepaalde gebieden niet meer inunderen maar onder invloed van kwel komen te staan. De toename van kwel in binnendijks gebied per km2 ligt in de klasse 1 tot 5 mm/d.

Door uitvoering te geven aan het Programma Maaswerken van Rijkswaterstaat en de verandering van de waterlopen zal ook de grondwaterstand wijzigen ten opzichte van de huidige situatie. Door deze verandering zal er op een aantal plaatsen sprake gaan zijn van een zettingsrisico, kans op grondwateroverlast en kweltoename.

Voor het gepresenteerde zettingsrisico nabij het buurtschap Ooijen is nader onderzoek naar de lokale bodemopbouw uitgevoerd. Uit geotechnisch onderzoek blijkt dat in het noordelijk en westelijk deel van het gebied rondom Ooijen geen veenlagen worden aangetroffen. Eventueel aanwezige klei- en leemlagen zijn beperkt zettingsgevoelig. Het risico op zetting van de bebouwing in dit gebied is klein.

In het zuidelijk deel van het gebied rondom Ooijen zijn ondiep veenlagen van veelal beperkte dikte aangetroffen. In dit gebied zijn verlagingen van de grondwaterstand onder GLG voorzien van (netto) maximaal 0,1 meter. Het risico op zetting van bebouwing in dit gebied is klein, bij aanleg van de panden zullen de veenlagen afgegraven zijn.

8.1.2 Landbouw

Door de (her)inrichting van de hoogwatergeulen, de Oude Maasarm, de uitbreiding van het haven- en industrieterrein en de nieuwe rondweg gaat ongeveer 320 ha aan landbouwgrond verloren. De gronden gelegen in de hoogwatergeulgebieden en de Oude Maasarm worden omgezet naar natuur. De noordoostzijde van de hoogwatergeul Wanssum blijft in gebruik als landbouw.

Droogteschade

Droogteschade aan de landbouwgrond wordt over het algemeen veroorzaakt door het wegzakken van de grondwaterstand. Een lagere grondwaterstand kan ertoe leiden dat gewassen geen of minder grondwater opnemen. Een lagere grondwaterstand kan leiden tot een afname van de landbouwopbrengst.

Door grondverzet treden veranderingen op in de grondwaterstand. De grondwaterstandsveranderingen leiden op enkele plekken ten zuiden van de Oude Maasarm tot een afname van de droogteschade van 1% tot 3%. In de omgeving van haven Wanssum en de Boltweg/Veerweg neemt de droogteschade toe met 1% tot 3%. In de omgeving van Ooijen varieert de toename van de droogteschade van 1%-3% tot 10%-20%.

Natschade

Natschade aan de landbouwgrond wordt veroorzaakt door te hoge grondwaterstanden. Een hogere grondwaterstand kan leiden tot een afname van de landbouwopbrengst als gevolg van natschade.

De daling van de grondwaterstand in de winter leidt in de omgeving van Wanssum, de Boltweg/Veerweg en Ooijen tot een afname van de natschade van 1% tot 5%. Bij Wanssum loopt de afname van de natschade op tot meer dan 40%. De afname van de natschade bij de Boltweg/Veerweg wordt veroorzaakt doordat het gebied wordt ingedijkt en daarmee bij hoogwater de grondwaterstand ter plekke minder stijgt dan in de huidige situatie.

De toename van de natschade treedt vooral op langs de watergangen Annadijk, Beerendonck en de Gun en in beperktere mate in de omgeving van de Schelbergshof. De natschade neemt hier toe variërend van 1%-3% tot 10%-20%. Dit komt doordat de afwatering in de Oude Maasarm wordt geëxtensiveerd en het afwateringsniveau van de watergangen die op de Oude Maasarm afwateren wordt verhoogd. Door het verwijderen van de kades bij de instroom en uitstroom van de Oude Maasarm, wordt het beschermingsniveau van landbouwgronden grenzend aan de Oude Maasarm verlaagd. De inundatiefrequentie die optreedt, varieert afhankelijk van het maaiveldhoogteniveau.

10.2.1 KRW-doelen

Op verzoek van Rijkswaterstaat heeft de Grontmij onderzocht in hoeverre door de gebiedsontwikkeling wordt voldaan aan de uitgangspunten van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Bij rapport van 5 juli 2013 heeft de Grontmij daarover gerapporteerd.

Uit de toets van de Grontmij komt naar voren dat er potentieel vier habitattypen bijdragen aan de ecologische kwaliteit in het kader van de KRW:

• 1. nevengeulen en oevergeulen (geïsoleerd danwel éénzijdig aangetakt, ecotoop ondiep water);
• 2. natuurvriendelijke oevers aan de Maas;
• 3. Moeras met oevervegetatie;
• 4. aanvullende verbinding van de Groote Molenbeek met de Maas, zodanig dat paaigebieden worden ontsloten voor vissen.

Uit de KRW-toets welke als afzonderlijke bijlage bij deze plantoelichting is gevoegd blijkt dat er circa 50 hectare aan ondiep water en circa 9 hectare met oeverplanten ontstaat. De plannen gaan uit van een ambitie van de aanleg van circa 770 meter aan natuurvriendelijke oever. Voor de doelgroep macrofyten (waterplanten die leven langs de oever of in het water) kan de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum bijdragen aan het behalen van de ecologische doelen (EKR) voor de Zandmaas. De maatregel leert dus een positieve bijdrage aan de KRW mits bij de uitvoering voorhabitattypes worden gerealiseerd.

Eén en ander wordt bevestigd in het deelrapport Natuur en oppervlaktewater. In dit rapport wordt het volgende aangegeven voor wat betreft de KRW:

• Het effect op de KRW-doelen is over het algemeen positief. In de afgravingsgebieden zal afhankelijk van de maaiveldafwerking sprake zijn van kwelafhankelijke en rivierbegeleidende droge en natte natuur, waaronder de ontwikkeling van paai- en oproeigebieden (positief) inclusief bijbehorende flora en fauna. Alleen de geulen bij Ooijen scoren minder, vanwege hun grote diepte;
• In het af te graven gebied van de Instroom Oude Maasarm, voornamelijk ten westen van de Blitterswijckse weg, zal kwelwater dominant worden in de relatief ondiepe plassen en plasdraszone. Aquatisch ecologisch ontstaan hier interessante (nat-droog) gradiëntmilieus. De periodieke terugkeer van de Maas-doorstroming van de Oude Maasarm wordt vanuit herstel rivier(begeleidende) natuur eveneens positief gewaardeerd;
• Het landbouwgebied van de Hoogwatergeul Wanssum wordt zo afgegraven en ingericht om kwelpotenties en nat-droog gradiënten maximaal te kunnen ontwikkelen. De aanwezige, ondiepe (kwel)plassen dragen in sterke mate bij aan die aquatisch ecologische habitatvariantie. Er ontstaat een groot aaneengesloten oppervlak aan (natte) rivier-begeleidende natuur;
• De gecompartimenteerde, maar doorgaans grote, (vrij) diepe plassen bij Ooijen, waarvan het benedenstroomse segment in open verbinding met de Maas(peil) staat. Lokale aanwezige flauwe taluds en kwel hebben een beperkte invloed (aquatisch ecologisch interessante accenten), mede door (periodiek) binnendringend Maaswater.

10.2.2 SEF-waterlopen (natuurbeken)

De effecten op bestaande "Specifiek Ecologische Functie (SEF) waterlopen" zijn beperkt doordat de actuele natuurwaarden daarvan veelal al beperkt zijn. In het POL 2014 hebben deze SEF-waterlopen een nieuwe naam, aanduiding natuurbeken gekregen. Na herinrichting gaan die er vaak sterk op vooruit. Opheffen van het onderhoud van drainerende watergangen in de Oude Maasarm (toename kwel naar maaiveld, moerasvorming/paaigebieden) en/of vrij afstromen over maaiveld, zorgen ter plaatse voor het ontstaan van gradiëntrijke overgangen.

• De haven van Wanssum als migratie barrière zal niet kunnen worden opgeheven, hooguit wat verzacht, door het weghalen van enkele drempels en de verzanding aan de zuidrand van de havenkom bij uitstroom van de beek.
• Voor de Wolterskamp geldt dat de ontgravingen bij de kortsluiting van Blitterswijck en haar mondingszone bij de Maas (voornamelijk grasland) een beperkt negatief effect heeft op deze waterloop en de daaraan verbonden (kwel)afhankelijke flora en fauna. Na herinrichting zal niet alleen dit deeltraject, maar nagenoeg het hele stroomgebied in natuurgebied komen te liggen. Daardoor mag volledig herstel en zelf versterking worden verwacht. Enkele bestaande migratiebelemmeringen in de Wolterskamp komen weliswaar te vervallen maar maken plaats voor enkele compartimenteringconstructies (om verdroging tegen te gaan). In de bovenloop gaat deze watergang volledig op in het te ontwikkelen moerasgebied (tevens geschikt als paai- en opgroeigebied) en vormt daarbinnen een soort doorstroomzone.
• De Broekhuizer molenbeek stroomt vrij af naar de Maas door het verlaagde instroomgebied van de Oude Maasarm. Het grondgebruik is daar extensief, zodat zich een natuurlijke beekmonding kan ontwikkelen.

12.2.1 Verspreidingsgegevens

Het actuele verspreidingsbeeld van beschermde soorten over de periode 2009 - 2014 is opgebouwd aan de hand van NDFF/Natuurbank Limburg (april 2009 – april 2013), en de Broedvogelkartering 2014 (Provincie Limburg, 2014). Deze gegevens zijn nog aangevuld met waarnemingen tot en met oktober 2014 (Veldverkenningen, 2013, 2014). Deze veldverkenningen betreffen een serie gerichte en/of oriënterende veldbezoeken/onderzoeken in specifieke delen van het gebied waar gedurende de loop van het nadere planproces bleek dat er mogelijk ingrepen zouden gaan plaatsvinden (bijvoorbeeld aanleg van dijkvakken).

Tijdens de gebiedsconsultaties in 2014 en 2015 zijn nog enkele betrouwbare broedgevallen gemeld van uilensoorten (onder andere Kerkuil) in Blitterswijck en de nabijheid van de Galgenberg (oostelijk van Blitterswijck). Deze zijn eveneens aan het databestand toegevoegd.

Het verspreidingsbeeld van de das, dassenburchten en dassenslachtoffers kon worden aangevuld dankzij informatie van de plaatselijke Dassenwerkgroep Das en Boom.

Er zijn tal van vaatplanten, grondgebonden zoogdieren, vleermuizen, vogels, amfibieën, reptielen en vissen aangetroffen. De ruimtelijke verspreiding van de wettelijk beschermde soorten krachtens Flora- en faunawet (tabel 2 en 3, soorten van de Habitatrichtlijn VI en jaarrond beschermde nesten), waargenomen in de periode 2009-2014, zijn weergegeven in de bijlagen. Ook de ligging van actueel gebruikte dassenburchten is op deze kaarten terug te vinden.

12.2.2 Natura 2000 / Passende Beoordeling

Voor de voorgenomen gebiedsontwikkeling is beoordeeld wat de effecten van de verschillende activiteiten ter plaatse van de Natura 2000-gebieden Maasduinen en Boschhuizerbergen zouden kunnen zijn.

Effecten op de Natura 2000-gebieden Maasduinen en Boschhuizerbergen betreffen alle externe effecten ten gevolge van grondwaterstandsdaling, stikstofemissie en geluidsemissie (storingsfactor 13). Andere effecten (zoals ruimtebeslag, verlichting) op habitattypen en soorten, zijn niet aan de orde. Dat komt doordat deze niet reiken tot aan de Natura 2000-gebieden, of niet van toepassing zijn in dit gebied.

Nader onderzoek laat zien dat er als gevolg van het plan geen (cumulatief) negatieve, tijdelijke dan wel permanente, effecten op het gebied van hydrologie, stikstof en geluid zijn te verwachten op de natuurlijke kenmerken en instandhoudingsdoelstellingen van de Natura 2000-gebieden Maasduinen en Boschhuizerbergen.

12.2.3 Flora en fauna / Natuurnetwerken

De meeste, negatieve effecten op de bestaande natuurwaarden en het Provinciaal natuurnetwerk spelen zich af rond Wanssum - Blitterswijck. Naast een geringe mate van ruimtebeslag gaat het vooral om effecten (ruimtebeslag, versnippering, kwaliteitsverlies) op het leefgebied van cultuurvolgers als de das en steenuil maar ook andere jaarrond beschermde fauna zoals vleermuizen.

Voor verschillende soorten dient een ontheffing te worden aangevraagd, aangezien de verblijfplaats wordt verstoord dan wel essentieel leefgebied wordt aangetast (zoals steenuil en das bij Wanssum en Roekenbosch.

Deze ontheffing zal kunnen worden verkregen, nu aan de voorwaarden voor ontheffingverlening wordt voldaan. Middels mitigerende en compenserende maatregelen wordt daarbij verzekerd dat de aan de gunstige staat van instandhouding geen afbreuk wordt gedaan. Voor de omgeving van Wanssum is een geïntegreerd natuurcompensatie- en landschapsplan uitgewerkt, waarin mitigatie en compensatie nader in detail is uitgewerkt.

14.2.1 Effecten cultuurhistorie

Voor elke gebiedsingreep is inzichtelijk gemaakt welke effecten de ingrepen op de cultuurhistorie heeft.

In het grote gebied van de Hoogwatergeulen en Oude Maasarm (incl. instroom en Molenbeekdal) is nauwelijks sprake van een negatieve cultuurhistorische impact. Het enige aspect dat licht negatief scoort zijn de historisch-geografische lijnelementen. Dit geldt ook voor de nieuwe rondweg. Gezien de grootschaligheid van de ingreep is het effect licht negatief.

In het plan is sprake van verstoring door de nieuwe aanleg en/of aanpassing van de waterkeringen. Gezien de omvang van de werkzaamheden, is de impact op de harde aspecten als objecten, waardevaste gebouwen en waardevolle gebouwen gering. Daarnaast kunnen de nieuwe waterkeringen worden gezien als toevoeging aan het cultuurlandschap in de Maasvallei.

De uitbreiding van het haven- en industrieterrein heeft weliswaar een negatieve invloed op met name de verstoring van historisch-geografische lijnelementen als historisch-geografische landschappen, maar gezien het feit dat er al een haveninfrastructuur is, is deze invloed relatief beperkter dan wanneer er nog geen havenfaciliteit zou zijn geweest. Het effect blijft evenwel negatief.

In concluderende zin kan het volgende worden opgemerkt: Er is nauwelijks sprake van een cultuurhistorische impact. Door de aanleg van de nieuwe rondweg, de aanleg en/of aanpassing van de waterkeringen en de uitbreiding van het haven- en industrieterrein worden de historisch-geografische lijnelementen, de gebouwen en de historisch-geografische landschappen in geringe mate verstoord. Echter kunenn de nieuwe waterkeringen gezien worden als een toevoeging aan het cultuurlandschap in de Maasvallei en past de uitbreiding van het haven- en industrieterrein in de bestaande haveninfrastructuur.

14.2.2 Archeologische (verwachtings)waarden

Om bij het bestemmen van de gronden zoals voorzien in dit plan, voldoende rekening te houden met aanwezige en te verwachten archeologische waarden is een gebiedsdekkend archeologisch onderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek is neergelegd in het BAAC-rapport “Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum Archeologische verwachtings- en beleidskaart, d.d. november 2014 (als bijlage bij de plantoelichting toegevoegd). In dit onderzoek is aan de hand van de beschikbare bronnen de aanwezige en te verwachten archeologische waarden voor het gehele plangebied geïnventariseerd. Daarbij is onder meer gebruik gemaakt van waarnemingen opgenomen in Archis, de archeologische monumentenkaart (AMK), binnen het plangebied ter plaatse reeds verricht (deels nog in uitvoering) archeologisch onderzoek, historisch kaartmateriaal en overige kaarten waaronder de Cultuurhistorische Waardenkaart van de provincie Limburg en informatie verkregen via de Belangengroep Archeologie en Heemkunde. De geïnventariseerde archeologische (verwachtings)waarden zijn in het BAAC-rapport vanuit landschappelijk, bodemkundig en geomorfologisch oogpunt nader geanalyseerd. Vervolgens heeft BAAC gelet op de verschillende archeologische verwachtingszones beleidsadviezen gekoppeld. In het BAAC-rapport is het resultaat daarvan neergelegd in de opgestelde 'archeologische beleidskaart' (opgenomen als bijlage bij de plantoelichting).

De archeologische beleidskaart verdeelt het plangebied onder in een achttal categorieën van gebieden. Aan elke categorie zijn verschillende beleidsadviezen gekoppeld. Deze beleidsadviezen zijn hieronder weergegeven.

Bovenstaande categorieën zijn vertaald in de regels middels de dubbelbestemmingen Waarde - Archeologie 1 tot en met 7. De nummers 1 tot en met 7 corresponderen met de hierboven genoemde categorie-indeling. Categorie 8 betreffen gronden waar geen archeologische verwachtingen gelden en zijn vrijgesteld van onderzoek (deze gebieden zijn dan ook niet voorzien van een dubbelbestemming Waarde-Archeologie). Middels de dubbelbestemmingen worden beperkingen gesteld aan bouwwerkzaamheden en aan werken en overige werkzaamheden. Daarbij wordt onder omstandigheden van de aanvrager om een omgevingsvergunning voor het bouwen of voor het uitvoeren van werken, geen bouwwerk zijnde, of van werkzaamheden een nader archeologisch onderzoek verlangd (voorts kunnen ter bescherming van archeologische waarden specifieke voorschriften worden verbonden aan de omgevingsvergunning). Middels deze dubbelbestemmingen wordt invulling gegeven aan de in het BAAC-rapport opgenomen beleidsadviezen en wordt ervoor zorggedragen dat archeologische waarden bij de uitvoering van het plan (denk aan de ingrepen gepaard gaande met de aanleg van de waterkeringen, de hoogwatergeulen, de haven en de aanleg van de weg) niet onevenredig worden geschaad en op een toereikende wijze worden beschermd.

15.2.1 Huidige situatie

Rondweg

Dwars door het centrum van Wanssum loopt van de provinciale weg (N270). Deze weg vormt de oost-west verbinding en maakt onderdeel uit van het Regionaal Verbindend Wegennet. De N270 is de enige oversteek van de Maas tussen Heijen en Venlo waardoor de N270 een drukke verbinding is voor doorgaand verkeer. De weg vormt een barrière tussen het noorden en het zuiden van de kern Wanssum en staat verdere ontwikkeling van het centrumgebied in de weg.

In de huidige situatie rijden er ruim 11.000 motorvoertuigen per etmaal door het centrum van Wanssum. In onderstaand tabel zijn de verkeerintensiteiten uit het jaar 2010 weergegeven. Per wegcategorie gelden landelijke streefwaarden voor de intensiteit van het verkeer. Voor de Rondweg geldt een streefwaarde van kleiner dan 22.000 voertuigen per etmaal.

Haven- en industrieterrein

De N270 vormt samen met de Geijsterseweg en de Stayerhofweg de belangrijkste ontsluitingswegen van het haven- en industrieterrein. De verkeerintensiteiten uit 2010 staan in onderstaande tabel weergegeven. Per wegcategorie gelden landelijke streefwaarden voor de intensiteit van het verkeer. Voor de gebiedsontsluitingswegen binnen het haven- en industrieterrein geldt een streefwaarde van kleiner dan 22.000 voertuigen per etmaal. Voor de erftoegangswegen geldt een streefwaarde van kleiner dan 5.000 voertuigen per etmaal.

15.2.2 Toekomstige situatie

Rondweg

Met de aanleg van de nieuwe rondweg wordt het doorgaande verkeer om de kern van Wanssum geleid. De maximumsnelheid op de nieuwe rondweg wordt 80 kilometer per uur. De maximumsnelheid op de oude weg wordt teruggebracht van 50 naar 30 kilometer per uur.

Om de verkeersintensiteit in de nieuwe situatie te bepalen is een verkeersmodel opgesteld. De resultaten staan in onderstaande tabel weergeven. De intensiteiten blijven ruim onder de gestelde streefwaarden.

Haven- en industrieterrein

De omvang van de uitbreiding van het haven- en industrieterrein bedraagt ongeveer 22,7 ha. De havenkom wordt verlengd met 438 meter. De goederenstromen voor bulk en container zullen toenemen. Als gevolg hiervan nemen de transportbewegingen toe. Dit kan leiden tot 17 extra scheepvaartbewegingen per week en 737 vrachtautobewegingen per werkdag. Door de nieuwe rondweg wordt het haven- en industrieterrein aan de oost- en westzijde van de haven ontsloten. De ontsluiting van de bedrijven loopt niet meer via de kern Wanssum waardoor vrachtverkeer uit het centrum wordt vermeden.

Om de verkeersintensiteit in de nieuwe situatie te bepalen is een verkeersmodel opgesteld. De resultaten staan in onderstaande tabel weergeven. De intensiteiten blijven ruim onder de gestelde streefwaarden.

17.1.1 Geluid

Wet geluidhinder

Een van de grondslagen voor de ruimtelijke afweging is de Wet geluidhinder (Wgh). De Wet geluidhinder bevat geluidnormen met betrekking tot de toelaatbaarheid van geluidniveaus als gevolg van rail- en wegverkeerslawaai, industrielawaai en luchtvaartlawaai. Op grond van de Wet geluidhinder gelden zones rond geluidbronnen met een grote geluiduitstraling, zoals (spoor)wegen en industrieterreinen. De belangrijkste bestaande geluidzones bevinden zich langs bestaande wegen en spoorwegen, rond grote bestaande industrieterreinen en rondom bestaande luchtvaartterreinen.

In de Wgh zijn geluidsnormen voor toelaatbare equivalente geluidsniveaus opgenomen. De geluidsnormen gelden voor woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen gelegen binnen de geluidszone van een (spoor)weg of industrieterrein.

In de Wgh is aangegeven dat een akoestisch onderzoek moet worden verricht bij het voorbereiden van de vaststelling en/of herziening van een bestemmingsplan (waaronder ook een inpassingsplan wordt begrepen) voor zover die geheel of gedeeltelijk betrekking heeft op gronden behorende tot een zone als bedoeld in de Wgh. Wanneer een nieuw (of gewijzigd) bestemmingsplan het mogelijk maakt geluidsgevoelige bebouwing in de geluidszone van een industrieterrein of (spoor)weg te realiseren, is een akoestisch onderzoek noodzakelijk naar de geluidsbelasting van een industrieterrein of spoor(weg) op geluidsgevoelige bebouwing.

Indien de hoogste toelaatbare geluidsbelasting wordt overschreden, kan op grond van de Wgh een hogere waarde (ontheffing op de geluidsbelasting) worden verleend door het bevoegd gezag. Voorwaarde is dat het toepassen van maatregelen gericht op het terugbrengen van de geluidsbelasting onvoldoende doeltreffend zijn, of overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, verkeerskundige, landschappelijke of financiële aard een rol spelen. Het toepassen van maatregelen dient in volgorde van prioriteit gericht te zijn op bronmaatregelen (geluiddempers, aanpassing wielen/spoor, aanpassing wegverharding en/of aangepaste rijsnelheden) en overdrachtsmaatregelen (geluidsschermen/geluidswallen).

Wanneer sprake is van meerdere relevante geluidsbronnen, kan slechts een besluit hogere waarde worden vastgesteld voor zover de gecumuleerde geluidsbelasting niet leidt tot een onaanvaardbare geluidbelasting. Verder dient, in geval van een besluit hogere waarde, de binnenwaarde te worden gewaarborgd door het eventueel toepassen van gevelmaatregelen.

Wegverkeersgeluid

Op grond van artikel 74 van de Wgh bevinden zich van rechtswege langs alle wegen geluidzones waarbinnen de geluidbelasting vanwege de weg aan het gestelde in de Wet dient te worden getoetst. Dit geldt niet voor wegen:

• die zijn gelegen binnen een als woonerf aangeduid gebied of;
• waarvoor een maximumsnelheid van 30 km per uur geldt.

De breedte van de geluidzone is afhankelijk van het aantal rijstroken en of de weg in het stedelijk gebied of in het buitenstedelijk gebied is gesitueerd.

In artikel 76 van de Wet geluidhinder is geregeld dat bij vaststelling of herziening van een bestemmingsplan (waaronder ook een inpassingsplan is begrepen) de wettelijke voorkeursgrenswaarden (hoogste toelaatbare geluidsbelasting) in acht moeten worden genomen van de artikelen 82 en 100 (in geval het bestemmingsplan voorziet in een reconstructie van een weg) van de Wet geluidhinder.

Indien de voorkeursgrenswaarde wordt overschreden op de gevels van geluidgevoelige bestemmingen kan het project worden gerealiseerd indien de waarde niet hoger is dan de maximaal toelaatbare hogere waarde dan de voorkeursgrenswaarde, en mits deze hogere waarde kan worden verleend. Naast bovengenoemde buitenwaarden zijn er in de Wet geluidhinder tevens maxima gesteld aan binnenwaarden. Toetsing daaraan vindt plaats in het kader van de aanvraag om een omgevingsvergunning, activiteit bouwen.

Op basis van artikel 110g van de Wgh mag er op de geluidbelasting vanwege een weg, op de gevel van woningen of andere geluidgevoelige bestemmingen, een aftrek worden toegepast in verband met het stiller worden van het verkeer in de toekomst. Uit artikel 3.4 Reken- en meetvoorschrift geluid 2012 volgt welke precieze aftrek voor nieuwe wegaanleg en reconstructiesituaties mag worden toegepast.

Industriegeluid

Rond industrieterreinen waar inrichtingen zijn gevestigd die 'in belangrijke mate geluidshinder kunnen veroorzaken', zoals bedoeld in de Wet geluidhinder, wordt een geluidzone vastgesteld. Dergelijke bedrijven worden ook wel “grote lawaaimakers” genoemd. Het betreft bedrijven waarvan bestrijding van de geluidhinder aan de bron onvoldoende mogelijk is om het geluidniveau te beperken tot 50 dB(A) op de terreingrens van de inrichting. Rondom een gezoneerd industrieterreinen dient een geluidzone te worden vastgelegd in bestemmingsplannen. Tot de geluidzone behoort het gebied tussen de grens van het gezoneerde industrieterrein en de grens van de geluidszone. Buiten een zone mag de geluidsbelasting als gevolg van het betreffende industrieterrein niet meer dan 50dB(A) bedragen.

Bij het mogelijk maken van nieuwe geluidsgevoelige functies dient rekening te worden gehouden met de zonering van industrielawaai. Voor nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen in de zone geldt een wettelijke voorkeurgrenswaarde van 50 dB(A). Door middel van een hogere waarde procedure kan een hogere geluidsbelasting worden toegestaan op woningen en andere geluidsgevoelige bestemmingen. Dit kan tot een maximale ontheffingswaarde, welke afhankelijk is van de situatie. Woningen en andere geluidsgevoelige objecten binnen de geluidzones zijn dus alleen mogelijk indien uit akoestisch onderzoek blijkt dat de geluidsbelasting op de gevel van nieuw te bouwen woningen niet hoger is dan 50 dB(A) of een verkregen hogere (geluids)waarde.

Cumulatie

Bij de vaststelling van hogere waarden wordt elke geluidsbron apart beschouwd. Wanneer er sprake is van een samenloop van verschillende geluidsbronnen, kan op basis van art. 110f Wgh pas een hogere waarde (voor de desbetreffende geluidsbron) vastgesteld worden indien de gecumuleerde geluidsbelasting naar mening van het bevoegde gezag niet zal leiden tot een naar hun oordeel onaanvaardbare geluidsbelasting.

Beleidsregels vaststellen en wijzigen hogere waarden Wgh provincie Limburg

De op 19 december 2013 in werking getreden 'Beleidsregels vaststellen en wijzigen hogere waarden Wet geluidhinder' zijn een weergave van de wijze waarop de provincie Limburg, als bevoegd gezag voor de vaststelling en wijziging van hogere waarden, invulling geeft aan de beoordeling van de geluidsbelasting bij de vaststelling of wijziging van een hogere waarde.

Een (ambtshalve) hogere waarden procedure wordt gestart indien op basis van akoestisch onderzoek is aangetoond dat vanwege financiële doelmatigheid of onoverkomelijke bezwaren van stedenbouwkundige, landschappelijke, verkeerskundige of vervoerskundige aard, de geluidsbelasting niet verlaagd kan worden tot de voorkeurswaarde door:

• 1. Het treffen van bronmaatregelen (bijvoorbeeld geluidreducerende wegverharding);
• 2. Het treffen van overdrachtsmaatregelen (afschermende werking);
• 3. Het vergroten van de afstand tussen bron en ontvanger.

Een (ambtshalve) hogere waarden procedure voor een geluidsgevoelige bestemming kan alleen worden gestart indien de geluidsgevoelige bestemming ten minste één geluidluwe gevel heeft. Het geluidsniveau op deze gevel is niet hoger dan de voorkeursgrenswaarde voor elk van de te onderscheiden geluidsbronnen. Indien er sprake is van een dynamische omgeving met hoge geluidsbelastingen en de woning niet beschikt over een geluidsluwe gevel, wordt de hogere waarde slechts verleend indien deze geen wezenlijke verslechtering van het akoestisch klimaat ter plaatse veroorzaakt.

Beleid voor het verlenen van hogere waarden is gericht op het oplossen van knelpunten. In veel gevallen zal de hogere waarde kunnen worden verleend op basis van het vastgestelde beleid. Er zullen echter altijd situaties zijn waarin moet worden afgeweken van het vastgestelde beleid. Dit is alleen mogelijk indien er sprake is van een bijzondere omstandigheid en de toepassing van de beleidsregels voor één of meer belanghebbenden onevenredige gevolgen hebben. Indien wordt afgeweken van de beleidsregels zal dit nadrukkelijk moeten worden gemotiveerd.

Geluidbeleid hogere waarden Wet geluidhinder gemeente Venray

In de Wet geluidhinder (Wgh) is een stelsel van bepalingen opgenomen ter voorkoming en bestrijding van geluidhinder bij geluidgevoelige bestemmingen, zoals woningen. Dit stelsel heeft een directe doorwerking op ruimtelijke procedures. De wet kent voor industrie, wegverkeer en spoorwegverkeer specifieke voorkeurswaarden (streefwaarden) en maximaal toelaatbare geluidbelastingen (maximale waarden). Het wettelijk uitgangspunt is dat in eerste instantie gestreefd dient te worden naar een situatie dat voldaan wordt aan de voorkeurswaarde. In situaties dat de voorkeurswaarde toch wordt overschreden biedt de Wet geluidhinder de mogelijkheid om, onder voorwaarden, van de voorkeurswaarde af te wijken en een hogere geluidbelasting op de geluidgevoelige bestemming toe te staan. Dit vindt plaats in de vorm van een zogenaamde hogere waarde procedure waarbij een hogere waarde mogelijk is tot de maximaal toelaatbare geluidbelasting. De gemeente Venray heeft een aantal voorwaarden gesteld waaraan dient te worden voldaan voordat medewerking wordt gegeven aan het verlenen van een hogere waarde. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in het document “Geluidbeleid Hogere Waarden Wet geluidhinder", welke in 2011 door de gemeenteraad is vastgesteld. De ambitie van de gemeente is hierbij het mogelijk maken van ontwikkelingen en initiatieven met daarbij een borging van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Daar waar mogelijk zal gestreefd worden naar verbetering van het akoestisch woon- en leefklimaat.

17.1.2 Trillingen

Het aspect trillingen dient beoordeeld te worden in het kader van een goede ruimtelijke ordening. Derhalve is het noodzakelijk om mogelijke trillingshinder in kaart te brengen.

Er zijn een aantal richtlijnen en beleidsregels die bij de beoordeling van trillingshinder worden gebruikt:

• SBR-richtlijn
• Beleidsregel trillinghinder spoor (hier niet van toepassing)
• Handreiking Industrielawaai en vergunningverlening

SBR-richtlijn "Meet- en beoordelingsrichtlijnen voor trillingen"

Een belangrijk en voor veel situaties te gebruiken hulpmiddel is de SBR-richtlijn "Meet- en beoordelingsrichtlijnen voor trillingen". Deze richtlijn bestaat uit drie delen:

• Deel A; Schade aan gebouwen
• Deel B; Hinder voor personen in gebouwen
• Deel C; Storing aan apparatuur

Deze richtlijn sluit grotendeels aan bij internationale richtlijnen. In deze richtlijn wordt ingegaan op het meten van trillingen en de beoordelingssystematiek.

De richtlijn heeft betrekking op trillingen die van buiten het te beoordelen gebouw komen en via de ondergrond, funderingen en vloeren overgedragen worden.

Het komt nogal eens voor dat wat door bewoners als trilling wordt ervaren in werkelijkheid laagfrequent geluid is (en dus overdracht via de lucht). Hiervoor gelden de richtlijnen niet.

Trillingshinder wordt beoordeeld aan de hand van het maximaal optredende trillingsniveau en het gemiddeld trillingsniveau, analoog aan respectievelijk het maximale geluidsniveau en het langtijd gemiddeld geluidsniveau bij de beoordeling van geluid. Voor een aantal typen trillingen en verschillende gebouwfuncties (wonen, onderwijs ed.) staan in de richtlijn grens- en streefwaarden voor maximaal optredende trillingsniveaus en gemiddelde trillingsniveaus. Overschrijding van de streefwaarden leidt tot een reële kans op hinder.

Voor schade aan gebouwen zijn grenswaarden opgenomen. Overschrijding van deze waarden wordt beoordeeld als een onacceptabele kans op schade.

Handreiking Industrielawaai en Vergunningverlening

Paragraaf 6.3.4 van de Handreiking Industrielawaai en Vergunningverlening bevat een toetsingskader voor de beoordeling van trillingshinder door industriële activiteiten bij de verlening van een omgevingsvergunning Milieu. Dit toetsingskader is net als de SBR-richtlijn gebaseerd op het maximale trillingsniveau en het energetisch gemiddelde trillingsniveau.

Er zijn, in tegenstelling tot de SBR-richtlijn, echter richt- en grenswaarden opgesteld gericht op vijf verschillende gebiedstyperingen (en niet op functies).

Deze handreiking wordt minder toegepast dan de SBR-richtlijn "Meet- en beoordelingsrichtlijnen voor trillingen".

17.2.1 Wijziging geluidzone haven- en industrieterrein Wanssum

Op het bedrijventerrein Wanssum worden inrichtingen toegelaten die in belangrijke mate geluidhinder kunnen veroorzaken. Deze inrichtingen staan genoemd in onderdeel D van Bijlage 1 van het Besluit omgevingsrecht. Het bovenstaande betekent dat het bedrijventerrein Wanssum een "industrieterrein" is in de zin van artikel 1 Wet geluidhinder. Rond dit industrieterrein is daarom een geluidzone vastgesteld zoals bedoeld in artikel 40 Wet geluidhinder. Buiten de zonegrens mag de geluidbelasting van alle op het industrieterrein gevestigde bedrijven tezamen niet meer bedragen dan 50 dB(A).

Uitbreiding van dit geluidgezoneerde industrieterrein maakt onderdeel uit van dit inpassingpslan. Met de geplande uitbreiding wijzigt niet alleen de grens van het industrieterrein maar ook de ligging van de geluidzone. De uitbreiding van het industrieterrein en de nieuwe zonegrens zijn zo gekozen dat zowel voldoende geluidruimte voor de bedrijven beschikbaar blijft als voldoende bescherming wordt geboden aan de woningen die in de geluidzone van het industrieterrein liggen. Ten aanzien van dit laatste is gekozen voor het uitgangspunt dat daar waar dit een negatieve invloed zou hebben op het woon- en leefklimaat, extra geluidruimte niet gehonoreerd wordt. Daar waar geen sprake is van een negatieve invloed, bijvoorbeeld in richtingen waar geen te beschermen objecten als woningen en dergelijke zijn gelegen dan wel deze liggen op voldoende afstand, wordt wel ruimte toegekend (gewenste 1 dB(A) ruimte).

Verruiming van de geluidemissie richting het zuiden is daarmee uitgesloten.

Op onderstaande figuur zijn de nieuwe grenzen van het industrieterrein en de nieuwe zonegrens weergegeven.

Met de vaststelling van de ligging van de geluidzone als zodanig wordt niet de verdeling en sturing van de geluidruimte bepaald. Ten behoeve van dit laatste wordt een zonebeheerplan opgesteld. Om de toedeling van geluidruimte op het gezoneerde industrieterrein in juridisch-planologische zin te borgen, zal nog een regeling in dit inpassingsplan worden opgenomen. Met deze regeling wordt verzekerd dat bestaande bedrijven akoestisch gezien groeimogelijkheden behouden en de geluidruimte over nieuw te vestigen bedrijven evenwichtig kan worden verdeeld.

17.2.2 Hogere waarden en afweging goede ruimtelijke ordening

Ten behoeve van het inpassingsplan is onderzocht of sprake is van een overschrijding van de grenswaarden in de Wet geluidhinder voor wegverkeerslawaai en industrielawaai. Bij overschrijding van de voorkeurswaarde is onderzocht of geluidbeperkende maatregelen doeltreffend zijn en niet stuiten op overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, landschappelijke, verkeerskundige en vervoerskundige aard of financiële aard. Daarnaast is beoordeeld of voor het aspect geluid sprake is van een goede ruimtelijke ordening.

De provincie Limburg is de wegbeheerder van de nieuwe rondweg. Voor de nieuwe rondweg geldt als vaststaand ontwerpcriterium dat op deze weg een geluidreducerende wegdekverharding wordt toegepast. Voor het PIP is hierbij uitgegaan van steenmastiek asfalt NL-8G+ (SMA NL-8G+). Op rotondes en kunstwerken kan deze verharding niet worden toegepast en is wordt van dicht asfaltbeton (DAB), of een verharding met een vergelijkbare geluidreductie toegepast.

De provincie heeft een rekentool voor haar wegen waarmee op een eenduidige wijze de financiële doelmatigheid van geluidbeperkende maatregelen wordt bepaald (hierna te noemen: het doelmatigheidscriterium, DMC). Dat houdt in dat bezien wordt of er overwegende bezwaren van financiële aard bestaan tegen het treffen van een doeltreffende maatregel. Wanneer dat zo is, kan besloten worden om af te zien van het treffen van een dergelijke maatregel en in plaats daarvan een hogere waarde vast te stellen. De andere mogelijke ontheffingsgronden: overwegende bezwaren van stedenbouwkundige, landschappelijke en stedenbouwkundige aard, worden bij de toepassing van het doelmatigheidscriterium niet beschouwd, maar zijn bij de uiteindelijke vaststelling van een hogere waarde van gelijk belang en moeten in het besluit, waarvoor het akoestisch onderzoek wordt uitgevoerd, uiteindelijk een gelijkwaardige plaats krijgen in de totale afweging.

Na toepassen van het DMC dienen nog voor 5 woningen een hogere waarde te worden vastgesteld.

De gemeente Venray is de zonebeheerder van het industrieterrein Haven. Het gehele industrieterrein, inclusief het oostelijke deel, wordt gezoneerd ingevolge de Wet geluidhinder. Voor 111 woningen dient een hogere waarde te worden vastgesteld van 51 dB of meer.

De ontwerp hogere waarden besluiten worden op dit moment door de provincie en gemeente Venray voorbereid.

Bij het oordeel of de optredende geluidbelastingen zijn te verantwoorden vanuit een 'goede ruimtelijke ordening', is de navolgende afweging gemaakt. De met dit PIP voorziene waterstandsverlaging en gebiedsontwikkeling, biedt voor het gebied de mogelijkheid om wenselijke economische ontwikkelingen een stimulans te geven. Aan dit collectieve belang wordt een grote waarde gehecht. Dit belang weegt op tegen de optredende geluidbelastingen mits de geluidbelastingen akoestisch gezien aanvaardbaar zijn en een goed woon- en leefklimaat gewaarborgd blijft. In dat kader spelen de volgende aspecten een belangrijke rol:

• De gecumuleerde geluidbelasting van woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen die gelegen zijn binnen de zone van zowel het industrieterrein als de rondweg is nergens hoger dan de wettelijk ten hoogste toegestane geluidbelasting van één van beide bronnen afzonderlijk.
• Ter plaatse van woningen met de hoogste cumulatieve geluidbelasting leidt het PIP tot een afname van de cumulatieve geluidbelasting ten opzichte van de autonome situatie. Deze afname is het gevolg van het afwaarderen van de bestaande N270 en de afname van verkeer op de bestaande Geijsterseweg.
• Voor woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen waar de voorkeursgrenswaarde uit de Wet geluidhinder wordt overschreden ten gevolge van het PIP worden de wettelijk vereiste binnenwaarde gegarandeerd door het vaststellen van hogere waarden. Bij het vaststellen van hogere waarden neemt het bevoegd gezag de (hoogst berekende) gecumuleerde geluidsbelasting op de gevel van de desbetreffende woningen als uitgangspunt voor het garanderen van de binnenwaarde in plaats van de vast te stellen hogere waarde.
• Openstelling van de nieuwe rondweg in combinatie met het afwaarderen van de bestaande N270 leidt bij een groot aantal woningen tot een afname van de cumulatieve geluidbelasting.

Een bijzondere categorie woningen vormen de bestaande woningen op het gezoneerde industrieterrein (Brugstraat 29 en Stayershofweg 5) en de bestaande recreatiewoningen nabij Kamillepad. Deze woningen genieten geen of in mindere mate bescherming ingevolge de Wet geluidhinder. Bij het oordeel of het PIP voorziet in een aanvaardbaar woon- en leefklimaat ter plaatse van de woningen op het gezoneerde industrieterrein en de recreatiewoningen wordt het volgende overwogen.

Woningen op het industrieterrein (Brugstraat 29 en Stayershofweg 5)

Omdat de woningen zich ook nu reeds in de bevinden op een industrieterrein en de vigerende bestemming ter plaatse reeds voorziet in bedrijven en industrie wordt een beschermingsniveau tot 65 dB(A) etmaalwaarde passend geacht. Deze waarde komt overeen met de richtwaarde voor bedrijfswoningen op een industrieterrein zoals vermeld in de Handreiking industrielawaai en vergunningverlening. Uit het akoestisch onderzoek volgt dat deze richtwaarde – zelfs bij volledige uitgifte en ingebruikname van het nieuwe industrieterrein – ten gevolge van industrielawaai niet wordt overschreden.

Anders dan het vigerende bestemmingsplan “Haven- en industrieterrein Wanssum” sluit het PIP de vestiging van (nieuwe) grote lawaaimakers in de directe omgeving van de Brugstraat 29 en Stayershofweg 5 uit. Hierdoor zijn de panden beter beschermd tegen een onaanvaardbare toename van de geluidbelasting dan in de autonome situatie. Daarbij wordt opgemerkt dat een toename van de geluidbelasting tot boven de hiervoor genoemde richtwaarde niet aannemelijk wordt geacht. Dit wordt onder meer ingegeven door het feit dat in het PIP gestreefd wordt naar inwaartse zonering waardoor –in tegenstelling tot het vigerende bestemmingsplan- de vestiging van een aantal milieubelastende bedrijfsactiviteiten wordt uitgesloten.

De bewoning van panden aan de Brugstraat 29 en Stayershofweg 5 betreft een eindige situatie gelet op de in het PIP opgenomen uitsterfconstructie.

De geluidbelasting vanwege de nieuwe rondweg is bij deze woningen lager dan de voorkeurgrenswaarde op grond van de Wet geluidhinder.

Recreatiewoningen nabij Kamillepad

Hoewel de recreatiewoningen geen bescherming genieten op grond van de Wet geluidhinder is bij het vormen van een oordeel over de aanvaarbaarheid van het woon- en leefklimaat ter plaatse wel een vergelijk gemaakt met de grenswaarden voor woningen zoals opgenomen in de Wet geluidhinder. Op basis van jurisprudentie is echter duidelijk dat dergelijke woningen een lager beschermingsniveau toekomt dat reguliere woningen.

Uit het akoestisch onderzoek volgt dat de geluidbelasting ter plaatse van enkele recreatiewoningen de voorkeursgrenswaarden voor weg- en industrielawaai slechts in beperkte mate overschrijdt en de maximale “hogere waarde” ruim wordt gerespecteerd. Ook de gecumuleerde geluidbelasting bij recreatiewoningen ligt ruim beneden de ten hoogste toegestane geluidbelasting van één van beide bronnen afzonderlijk. Een toename van de geluidbelasting tot een niveau boven de ten hoogste toegestane geluidbelasting op grond van de Wet geluidhinder wordt niet aannemelijk geacht. Het feit dat een aantal van de voornoemde woningen permanent wordt bewoond (en hiervoor een persoonsgebonden gedoogbeschikking is verstrekt) doet aan het voornoemde overigens niets af omdat op grond van de Wet geluidhinder het bestemde gebruik bepalend is en de bestemming ongewijzigd blijft.

Geluidsituatie verhuizing het Gilde

Voor een beoordeling van de geluidsituatie als gevolg van de verhuizing van het Gilde naar de kasteelruïne Blitterswijck wordt verwezen naar paragraaf 4.8.

17.2.3 Trillingen

Er zal geen toename plaatsvinden van het aantal trillingsgehinderden. Aandachtspunt is om trillingsniveaus die hinder kunnen veroorzaken vanwege de nieuwe rondweg uit te sluiten:

• Het wegdek egaal uit te voeren,
• De voegovergangen tussen de weg en de brug over het water voegloos uit te voeren om aanstoten te voorkomen.

18.2.1 Relevante risicobronnen

Voor het Inpassingsplan zijn de volgende risicobronnen relevant vanuit het oogpunt van externe veiligheid.

• 1. Inrichting 'Jewagas B.V.'
• 2. Inrichting 'Oerlemans Foods Nederland B.V.'
• 3. Inrichting 'Van de Ligt Alligt vof'
• 4. Transport van gevaarlijke stoffen over de A73
• 5. Transport van gevaarlijke stoffen over de N554
• 6. Transport van gevaarlijke stoffen over de N270
• 7. Transport van gevaarlijke stoffen over de N271
• 8. Transport van gevaarlijke stoffen over de Maas
• 9. Transport van aardgas per buisleiding Z-541-11 en Z541-12
• 10. Propaantank 'Residentie de Kooy Brasserie de Maashoeve'
• 11. Uitbreiding haven- en industrieterrein Wanssum, toekomstige risicovolle inrichtingen

18.2.2 Toetsing plaatsgebonden risico en groepsrisico

Voor de relevante risicobronnen is getoetst aan het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. Voor de hogedruk aardgastransportleidingen en het transport van gevaarlijke stoffen over de N270 zijn hiervoor risicoberekeningen uitgevoerd. Voor de overige risicobronnen is gebruik gemaakt van de relevante handreikingen die volgen uit de wet –en regelgeving.

Plaatsgebonden risico

Voor de bestaande risicobronnen kan uit deze analyses worden opgemaakt dat binnen de plaatsgebonden risicocontour PR=10-6/jaar geen objecten zijn gelegen, waarin mensen verblijven. Daarmee wordt voldaan aan de wettelijke eisen.

Voor de uitbreiding van het haven- en industrieterrein is een veiligheidszone vastgesteld rondom het gebied waar risicovolle bedrijven zich mogen vestigen. De veiligheidszone geeft het gebied aan waarbinnen de plaatsgebonden risicocontouren van de toekomstige risicovolle bedrijven moeten blijven. Het doel van de veiligheidszone is om de woonkern van Wanssum zo min mogelijk bloot te stellen aan de externe veiligheidsrisico's van de toekomstige risicovolle bedrijven op het havengebied.

Groepsrisico 

Voor de bestaande risicobronnen (met uitzondering van de N270) hebben de ontwikkelingen van het Inpassingsplan geen invloed op de hoogte van het groepsrisico. Het groepsrisico van deze risicobronnen blijft ruim onder de oriëntatiewaarde. Voor het transport van gevaarlijke stoffen over de N270 neemt het groepsrisico door het Inpassingsplan toe onder de oriëntatiewaarde. Deze toename wordt veroorzaakt doordat de N270 bij de omlegging in zijn geheel een weg 'buiten de bebouwde kom' wordt.

Het transport van gevaarlijke stoffen over een weg buiten de bebouwde kom heeft een hogere faalfrequentie dan over een weg binnen de bebouwde kom en daarmee een negatieve invloed op het groepsrisico.

Voor de toekomstige risicovolle bedrijven in de haven is op basis van mogelijke risicovolle bedrijven een inschatting gemaakt van de hoogte van het groepsrisico. Uit deze analyse blijkt dat het groepsrisico van deze bedrijven onder die oriëntatiewaarde blijft.

19.4.1 Oude Maasarm

In paragraaf 4.2 is uitgebreid ingegaan op de reactivering van de Oude Maasarm. Door het weghalen van enkele kades in de Oude Maasarm wordt deze weer gereactiveerd en ontstaat er weer meer ruimte voor de Maas tijdens een hoogwater. Naast het verwijderen van de kades vindt er ook nog rivierverruiming plaats door het graven van diverse geulsegmenten. Doel hiervan is een optimalisatie w.b.t. hydraulische voorwaarden, vegetatiebeheer en ontwikkeling grondwaterafhankelijke natuur in een TOP antiverdrogingsgebied.

19.4.2 Hoogwatergeul Ooijen

In paragraaf 4.2 is uitgebreid ingegaan op de Hoogwatergeul Ooijen. De hoogwatergeul is eenzijdig, benedenstrooms aan de rivier aangetakt en gaat alleen bij hoge afvoeren meestromen. De hoogwatergeul wordt aangelegd in de binnenbocht van de rivier, omdat dan de effectiviteit voor de hoogwaterbescherming het hoogst is. De weerdverlaging die de geul omzoomt, volgt zoveel mogelijk het van nature langs de Maas aanwezige reliëf. In de geul is het grootste deel van het jaar sprake van een nagenoeg stagnant watermilieu. Het landschapsbeeld van de geul wordt gedomineerd door een wateroppervlak dat wordt omzoomd door moerassige oevers die overgaan in meer grazige vegetaties.

19.4.3 Hoogwatergeul Wanssum

In paragraaf 4.2 is uitgebreid ingegaan op de Hoogwatergeul Wanssum. Ook voor de Hoogwatergeul Wanssum geldt dat deze mee gaat stromen bij hoge afvoeren.

19.4.4 Dijkenplan

De maatregelen die in het kader van de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum worden getroffen, met name de reactivering van de oude Maasarm, hebben gevolgen voor de hoogwaterbescherming. Voor het bepalen van de gebieden die in de nieuwe situatie een 1/250e per jaar bescherming krijgen, kunnen niet overal de huidige dijken en dijkringgebieden, zoals opgenomen in de waterwet, worden gevolgd. Zowel de huidige dijktraces als het evt. bedijken van de huidige wettelijke dijkringgebieden vormen een belemmering voor het bieden van de benodigde ruimte aan de Maas tijdens hoogwater. In het Ontwerp PIP is een balans gezocht tussen de benodigde rivierverruiming en benodigde bescherming met dijken.

Voor eigenaren van woningen die buitendijks komen te liggen en er in beschermingsniveau op achteruit gaan zijn maatwerkbeschermingsmaatregelen voorzien.

De hoogwaterbeschermingsmaatregelen in de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum bestaan uit twee categorieën, namelijk waterkeringen en rivierverruimingsmaatregelen. De doelstelling voor de waterkeringen is geformuleerd in de Waterwet. In de Waterwet zijn dijkringgebieden gedefinieerd die een bescherming krijgen tegen waterstanden die gemiddeld eens per 250 jaar optreden. De ligging van de waterkeringen is gebaseerd op de dijkringgebieden in de Waterwet. De doelstelling voor de rivierverruimingsmaatregelen is beschreven in de hoofstukken 1 en 4 en bestaat uit het afgraven van uiterwaarden, graven van geulen en het weghalen van kades in de Oude Maasarm.

In de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum bevinden zich de dijkringgebieden 61 Wanssum west - Geijsteren, 62 Wanssum oost, 63 Blitterswijck – Ooijen en 64 Broekhuizenvorst uit de Waterwet. Zoals beschreven in het dijkenplan (Bijlage 27) zijn de dijkringgebieden aangepast en zijn nieuwe dijkringgebieden gedefinieerd. De nieuwe dijkringgebieden zijn 61 Wanssum west – Geijsteren, 62 Wanssum oost - Blitterswijck, 63a Boltweg, 63b Ooijen en 64 Broekhuizenvorst. Op onderstaande afbeelding zijn de nieuwe dijkringen met groen aangegegeven.

In het PIP is ruimte gereserveerd voor de aanleg en verbetering van waterkeringen. Stroken grond hebben daarvoor de dubbelstemming “Waterstaat - Waterkering” gekregen. Op gronden met deze bestemming kunnen de bovengrondse delen van een waterkering worden aangebracht. In de bijlagen bij de toelichting is een dijkenplan opgenomen. Dit dijkenplan bevat situatietekeningen, dwarsprofielen en berekeningen van de waterkeringen. Deze bijlage motiveert de locatie en het ruimte beslag van de dubbelbestemming “Waterstaat - Waterkering”. In aanvulling op het berekende ruimtebeslag is een strook van 2 m toegevoegd aan de buitendijkse zijde om kleine afwijkingen in de definitieve ontwerpberekeningen voor de waterkeringen te kunnen opvangen. De definitieve ontwerpen van de waterkeringen worden in een volgende fase gemaakt en kunnen afwijken van de ontwerpen in de Bijlage. De definitieve ontwerpen dienen wel te passen op de gronden met de bestemming “Waterstaat -Waterkering”.

Naast bovengrondse delen van een waterkering worden ook ondergrondse delen van een waterkering aangebracht. Dit zijn zogenaamde klei-inkassingen en bestaan uit een laag klei met een dikte van 1,0 m die 1,0 m onder het maaiveld wordt aangebracht. Voor de gebieden waarop een klei-inkassing zal worden aangebracht is geen dubbelbestemming “Waterstaat - Waterkering” van kracht, maar is de gebiedsaanduiding 'vrijwaringszone -1 en -2' opgenomen. De klei-inkassingen zijn een belangrijk onderdeel van de waterkeringen en dienen te worden aangebracht om de waterkering veilig te laten functioneren. Het verwachte ruimtebeslag voor gebieden met een klei-inkassing is ook in een bijlage bij de toelichting aangegeven. Het definitieve ontwerp van de klei-inkassingen kan enigszins afwijken van de gebieden vermeld in eerder genoemde bijlage.

19.4.5 Maatwerkbeschermingsmaatregelen

Een van de maatregelen die onderdeel uitmaken van de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum is de aanleg van nieuwe waterkeringen en het verwijderen van de bestaande tijdelijke keringen. Door het verwijderen van de tijdelijke DGR-kaden zal een beperkt aantal gebouwen en percelen een grotere kans krijgen op wateroverlast. De beschermingsaanpak (zie Bijlage 29) bevat het afwegingskader om te bepalen wanneer en onder welke voorwaarden eigenaren en bewoners van dergelijke panden in aanmerking komen voor een maatwerkkering. Een maatwerkkering is een kering rond een perceel die de gevolgen van het verwijderen van de DGR-kaden mitigeert door het beschermingsniveau van 1:50 terug te brengen.

Het afwegingskader begint met de vraag wanneer een bestemming voldoet aan de eisen van een goede ruimtelijke ordening. Voor woningen geldt dat het toekomstige beschermingsniveau, na verwijdering van de DGR-kaden hoger dient te zijn dan 1:25. Tevens mag de veiligheid, zoals vluchtmogelijkheden, waterhoogte en constructieve veiligheid, niet in het geding komen. Vervolgens geldt voor panden, waarvoor de bestemming aanvaardbaar is en die als gevolg van het verwijderen van de DGR-kaden een beschermingsniveau krijgen dat lager is dan 1:50 dat deze onder bepaalde voorwaarden in aanmerking kunnen komen voor een maatwerkkering. Deze voorwaarden zijn per type pand verschillend. Voor woningen en agrarische, recreatieve en bedrijfsmatige hoofdgebouwen is een bestuurlijke wens geuit dat de 1:50 bescherming die de DGR-kaden boden teruggebracht dient te worden. Voor bijgebouwen gelden strengere voorwaarden om voor een maatwerkkering in aanmerking te komen. Deze komen pas in aanmerking bij een toekomstige bescherming lager dan 1:25. Bovendien moet de waarde van het te beschermen bijgebouw hoger zijn dan €50.000 en moeten de kosten van de kering minder zijn dan 25% van de waarde van het gebouw bedragen om voor een maatwerkkering in aanmerking te komen.

Uiteindelijk zijn er zes gevallen die op basis van de bovenstaande criteria in aanmerking komen en waar een maatwerkkering is aangeboden, welke in overleg met eigenaren/bewoners is uitgewerkt. Het uitgangspunt voor alle maatwerkkeringen is dat deze robuust, sober en doelmatig moeten zijn en dat de kosten in verhouding moeten staan tot de waarde van het te beschermen gebouw. De maatwerkkeringen zijn opgenomen en planologisch mogelijk gemaakt in dit provinciaal inpassingsplan maar hebben niet de status van een “waterstaat-waterkering”.

De maatwerkkeringen worden meegenomen in het Design & Construct contract voor de gebiedsontwikkeling. De Opdrachtnemer die het contract gegund krijgt zal een definitief ontwerp maken en de keringen aanleggen. De maatwerkkering komt in beheer en onderhoud van de eigenaar van het betreffende perceel. De werkelijke kosten welke mogelijk gemoeid gaan met dit beheer en onderhoud zullen worden vergoed. Dit is anders indien de maatwerkkering tot stand komt door deels gebruik te maken van openbare wegen, welke bijvoorbeeld worden opgehoogd. In dat geval blijven de kosten voor onderhoud van de openbare wegen voor rekening van de wegbeheerder.

Eigenaren van gebouwen die niet in aanmerking komen voor een maatwerkkering, hetzij omdat hun pand na de uitvoering van de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum een beschermingsniveau heeft dat hoger is dan 1:50 (voor woningen en bedrijfshoofdgebouwen) of 1:25 (voor bijgebouwen), hetzij omdat het niet mogelijk is een robuuste, sobere en doelmatige maatwerkkering te realiseren of alleen tegen onevenredig hoge kosten, en van mening zijn schade te lijden als gevolg van het verwijderen van de DGR-kaden, kunnen een schadeverzoek indienen bij het hiertoe op te richten schadeloket.

19.4.6 Conclusie

Door de aanleg van de hoogwatergeulen en reactiveringen van de Oude Maasarm en uitvoering van het dijkenplan wordt, nu en in de toekomst, voldaan aan de waterveiligheidseisen uit de Waterwet.

20.2.1 Wijze van bestemmen

De aanleg van de hoogwatergeulen en de reactivering van de Oude Maasarm wordt mogelijk gemaakt via een natuurbestemming. Het huidige en toekomstige industrie-/bedrijventerrein krijgt de bestemming bedrijventerrein. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen het 'havengebonden en havengerelateerde' en het overige deel van het bedrijventerrein. Het nieuwe tracé van de N270 wordt mogelijk gemaakt middels een verkeersbestemming. De nieuw aan te leggen dijken worden mogelijk gemaakt middels de dubbelbestemming Waterstaat - waterkering. Daar waar er geen wijzigingen optreden ten opzichte van de huidige situatie is bestemd conform bestaand gebruik. Op verzoek van het waterschap zijn de watergangen welke in hun huidige omvang en staat zullen blijven, als water bestemd.

20.2.2 Artikelsgewijze toelichting